ESNAF
VE SANATKÂRLAR KREDİ VE KEFALET KOOPERATİFİ ANASÖZLEŞMESİ 2010
T.C.
SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI
Teşkilatlandırma
Genel Müdürlüğü
Birinci Bölüm
KURULUŞ, TÜZEL KİŞİLİĞİN KAZANILMASI VE ANASÖZLEŞME DEĞİŞİKLİĞİ, UNVAN, MERKEZ VE ÇALIŞMA BÖLGESİ, SÜRE AMAÇ VE FAALİYET KONULARI
Kuruluş.......................................................................................... 1
Tüzel
Kişiliğin Kazanılması ve Anasözleşme Değişikliği...................... 2
Unvan............................................................................................. 3
Merkez ve
Çalışma Bölgesi............................................................. 4
Süre.............................................................................................. 5
Amaç ve
Faaliyet Konuları.............................................................. 6
İkinci
Bölüm
SERMAYE VE
PAYLAR
Kooperatifin
Sermayesi.................................................................. 7
Ortaklık
Payları............................................................................... 8
Payların
Ödenmesi......................................................................... 9
Üçüncü
Bölüm
ORTAKLIK
İŞLEMLERİ
Ortaklık
Şartları............................................................................ 10
Ortaklığa
Kabul............................................................................ 11
Ortak
Sayısı................................................................................. 12
Ortaklıktan
Çıkma........................................................................ 13
Ortaklıktan
Çıkarma .................................................................... 14
Ortaklığı
Sona Erenlerle Hesaplaşma......................................... 15
Ölen
Ortağın Durumu................................................................... 16
Ortaklığın
Devri ve Kooperatifler Arası Nakil................................ 17
Ortaklığa
Tekrar Girme................................................................. 18
Ortaklık
Senedi............................................................................. 19
Ortakların
Şahsi Sorumlulukları................................................... 20
Ortaklık
Payı Dışındaki Ödemeler................................................ 21
Dördüncü
Bölüm
KOOPERATİF
ORGANLARI VE YÖNETİMİ
Kooperatifin
Organları.................................................................. 22
Genel
Kurul Görev ve Yetkileri .................................................... 23
KONU MADDE
TESKOMB
Oy Hakkı
ve
Temsil....................................................................... 24
Toplantı
Şekilleri ve Zamanı......................................................... 25
Toplantı
Yeri.................................................................................. 26
Çağrıya
Yetkili Organlar............................................................... 27
Çağrının
Şekli............................................................................... 28
Bütün
Ortakların Hazır Bulunması............................................... 29
Bakanlığa
Müracaat ve Gönderilecek Belgeler............................ 30
Gündem...................................................................................... 31
Ortaklar
Cetveli............................................................................ 32
Görüşme
Karar ve Nisabı ............................................................ 33
Toplantının
Açılması ve Başkanlık Divanı.................................... 34
Oy
Kullanmanın Şekli................................................................... 35
Bilânçonun
Tasdiki ve İbra............................................................ 36
Kararların
Tesiri............................................................................ 37
Kararların
Bozulması ve Şartları.................................................. 38
Genel
Kurul Toplantı Tutanağı ..................................................... 39
Genel
Kurul Kararlarının Tescil ve İlanı........................................ 40
Bakanlık,
Banka ve Üst Kuruluşa Gönderilecek Belgeler............ 41
Yönetim
Kurulu Seçimi ve Süresi................................................. 42
Seçilme
Şartları............................................................................ 43
Görev ve Yetkileri......................................................................... 44
Görev
Bölümü ve Toplantılar........................................................ 45
Kooperatifin
Temsil ve İlzamı........................................................ 46
Üyeliğin
Boşalması....................................................................... 47
Sorumluluk
ve Yasak Muameleler................................................ 48
Yönetim
Kurulu Üyelerinin Ücretleri ............................................ 49
Murahhas
Üye, Müdür ve Diğer Personel.................................... 50
Denetim
Kurulu Seçimi ve Süresi................................................. 51
Seçilme
Şartları............................................................................ 52
Görev ve
Yetkileri
........................................................................ 53
Sorumluluk
.................................................................................. 54
Denetim
Kurulu Üyeliğinin Boşalması ......................................... 55
Denetim
Kurulu Üyelerinin Ücretleri............................................. 56
Beşinci
Bölüm
KREDİ VE
KEFALET
Kredi ve
Kefalet Verme İşleri........................................................ 57
Kredi ve
Kefalet Hadlerinin Tespiti................................................ 58
T.C.
SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI
Teşkilatlandırma
Genel Müdürlüğü
Munzam
Teminat.......................................................................... 59
İstihbarat...................................................................................... 60
Senetler,
Kredi ve Kefalet Belgeleri.............................................. 61
Sermayenin
Bankaya Rehnedilmesi ........................................... 62
Borçların
Ertelenmesi................................................................... 63
Ertelenen
Borçların Ödeme Şekli................................................. 64
Vadesinde
Ödenmeyen ve Ertelenmeyen Borçlar....................... 65
Vadesinde
Ödenmeyen Borçların Masrafları ve
Uygulanacak
Gecikme Faizi......................................................... 66
Altıncı
Bölüm
KOOPERATİFİN
HESAPLARI VE DEFTERLERİ
Hesap
Dönemi, Bilânço ve Netice Hesapları............................... 67
Kooperatifin
Gelirleri ve Üst Kuruluş Payları................................ 68
Gelir -
Gider Farkı ve Dağılımı..................................................... 69
Özkaynak
Hesabı ve Yardımlaşma Fonu..................................... 70
Güçlendirme
Fonu........................................................................ 71
Risk
Fonu..................................................................................... 72
Devir
Teslim
Tutanağı................................................................... 73
Avanslar
ve Ödemeler.................................................................. 74
Kooperatifin
Aczi Halinde Yapılacak İşler..................................... 75
Tutulacak
Defterler....................................................................... 76
Defterleri
Tasdik Ettirme Yükümlülüğü......................................... 77
Defter ve
Belgelerin Saklanması.................................................. 78
Yedinci
Bölüm
DAĞILMA VE
TASFİYE
Birleşme
ve Devir......................................................................... 79
Dağılma
Sebepleri........................................................................ 80
Tasfiye
Memurları......................................................................... 81
Tasfiye
Memurlarının Görevleri ve Tasfiyenin Yürütülmesi........... 82
Sekizinci
Bölüm
ÇEŞİTLİ
HÜKÜMLER
Bakanlık
İle Diğer Kurum ve Kuruluşların Denetimi..................... 83
Kanun
Hükümlerinin Uygulanması............................................... 84
İlk
Yönetim Kurulu Üyeleri............................................................ 85
İlk
Denetim Kurulu
Üyeleri............................................................ 86
Kurucular...................................................................................... 87
TESKOMB
BİRİNCİ
BÖLÜM
KURULUŞ,
TÜZEL KİŞİLİĞİN KAZANILMASI VE ANASÖZLEŞME DEĞİŞİKLİĞİ, UNVAN, MERKEZ VE
ÇALIŞMA BÖLGESİ, SÜRE AMAÇ VE FAALİYET KONULARI
KURULUŞ
Madde
1- Bu anasözleşmede isimleri, tabiiyetleri, adresleri ve taahhüt
ettikleri sermaye payları gösterilen esnaf ve sanatkârlar tarafından 1163
sayılı Kooperatifler Kanunu hükümlerine göre değişir ortaklı, değişir sermayeli
ve sınırlı sorumlu bir esnaf ve sanatkârlar kredi ve kefalet kooperatifi
kurulmuştur.
TÜZEL
KİŞİLİĞİN KAZANILMASI VE ANASÖZLEŞME DEĞİŞİKLİĞİ
Madde
2- Kooperatif ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanır.
Tescilden önce kooperatif namına iş ve işlem yapanlar bunlardan şahsen ve
zincirleme sorumludurlar. Anasözleşmede yapılacak değişiklikler kuruluştaki
usule tabidir.
UNVAN
Madde
3- Kooperatifin unvanı, Sınırlı Sorumlu
................................................... ...............................................
Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifidir.
MERKEZ
VE ÇALIŞMA BÖLGESİ
Madde
4- Kooperatifin merkezi
…........................................................... ili ...........................
...............................................................................
ilçesidir.
Kooperatifin çalışma bölgesi
................................................................... dir.
SÜRE
Madde
5- Kooperatif süresizdir.
AMAÇ
VE FAALİYET KONULARI
Madde
6- Kooperatifin amacı, ortağı esnaf ve sanatkâra faaliyetleri için
gerekli krediyi sağlamak veya kredi ve banka teminat mektubu almak üzere kefil
olmaktır.
Bu amaçla kooperatif;
1. Ortaklarına yapılan kredilendirme
ve verilen kefaletlerin toplamı esas tutularak ilgili banka emrine borç senedi
ihdas edebilir.
T.C. SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI
Teşkilatlandırma Genel Müdürlüğü
2. Konusu ile ilgili olarak; yatırım
faaliyetlerinde bulunabilir, gerekli tesis ve işletmeler kurabilir,
işletebilir, kiralayabilir veya kiraya verebilir, ilgili kurum ve kuruluşlarla
işbirliği yapabilir ve kurulmuş ortaklıklara iştirak edebilir.
3. Amacına uygun gördüğü
gayrimenkulleri satın alır, satar, yaptırır, kiralar, kiraya verir ve bunlar
üzerinde her türlü ayni hak tesis edebilir.
4. Kooperatif kaynaklarından
kullandırılan krediler ve/veya bankalara verilen kefaletler karşılığında kredi
ve/veya kefalete teminat olarak her türlü ipotek ve rehin alabilir, fek
edebilir.
5. Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve
Kefalet Kooperatifleri üst kuruluşlarına girebilir.
6. Ortaklarının sigorta ihtiyaçlarına
aracı olabilir, sigorta acenteliği yapabilir ve bu konuda faaliyet gösteren
kuruluşlara iştirak edebilir.
7. Gerektiğinde kooperatif ortakları
ve personeli için yardım kuruluşları, mesleki ve sosyal tesisler meydana
getirmek ve bunları işletmek için yardım fonları ile kooperatif ortaklarına
kredi kullandırabilmek amacıyla fonlar oluşturabilir.
8. Ortaklarının ekonomik, sosyal,
kültürel ihtiyaçlarını karşılamak üzere ulusal veya uluslararası kurum ve
kuruluşlardan verilen kredi ve fonlara aracı olabilir.
9. Konusu ile ilgili eğitim, yayın,
araştırma ve benzeri faaliyetlerde bulunabilir.
İKİNCİ
BÖLÜM
SERMAYE
VE PAYLAR
KOOPERATİFİN
SERMAYESİ
Madde
7 – Kooperatifin sermayesi, ortakların taahhüt ettikleri payların
toplam tutarlarından ibaret olup değişkendir. Ancak sermayenin en az haddi
700-TL’dir.
Kuruluşta bu sermayenin tamamının
taahhüt edilmesi ve 1/4’ünün peşin ödenmesi zorunludur.
Ayni sermaye konamaz
ORTAKLIK
PAYLARI
Madde
8- Bir ortaklık payının değeri 100- TL dir. Ortaklar en çok 5.000
pay taahhüt edebilirler. Ancak, her ortağın en az 1 (bir) pay taahhüt etmesi
zorunludur.
Ortaklık payları, bu anasözleşmenin 19
uncu maddesine göre düzenlenen ortaklık senedinde gösterilir. Senetle temsil
edilmeyen paylar 100- TL ile itibar olunur.
PAYLARIN
ÖDENMESİ
Madde
9- Ortakların taahhüt ettikleri pay bedellerinin en az ¼’ü peşin,
geri kalanı ise yönetim kurulunca belli edilecek taksitler halinde ve en fazla
bir yıl içinde ödenir.
TESKOMB
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
ORTAKLIK
İŞLEMLERİ
ORTAKLIK
ŞARTLARI
Madde
10 – Kooperatife ortak olabilmek için aşağıdaki nitelik ve şartların
varlığı gereklidir.
1- Medeni hakları kullanma ehliyetine
sahip gerçek kişi olmak,
2- 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar
Meslek Kuruluşları Kanununa göre kurulmuş meslek odasına kayıtlı esnaf veya
sanatkâr olmak,
3- İş veya ikamet yeri kooperatifin
çalışma bölgesi içinde bulunmak,
4- Aynı zamanda başka bir Esnaf ve
Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi ortağı olmamak.
2’nci bendde öngörülen nitelik,
faaliyete devam edildiğine ilişkin vergi dairesinden alınacak belge ve esnaf
veya sanatkâr olduğunu gösteren ilgili kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşundan
sağlanacak belge ile kanıtlanır.
Bu belgelerin ilgili kurum ve
kuruluşların internet sitelerinden elektronik ortamda edinilmesi de mümkündür.
4 üncü bendde öngörülen nitelik
başvuru sahibinin yazılı beyanı ile belgelendirilir.
Yönetim Kurulu; ortaklar ile ortak
olmak için müracaat edenlerin anasözleşmede gösterilen ortaklık şartlarını
taşıyıp taşımadıklarını araştırmak zorundadır.
ORTAKLIĞA
KABUL
Madde
11 – Gerekli şartları taşıyıp kooperatife ortak olmak isteyenler
yazılı olarak yönetim kuruluna başvururlar. Bu başvuruda, anasözleşmenin tüm hükümlerinin
ve getirilen yükümlülüklerin kabul edildiği açıkça belirtilir.
Ortaklığa kabul yönetim kurulu
kararıyla gerçekleşir.
Yönetim kurulu, ortaklar ile ortak
olmak için başvuranların 10 uncu maddede gösterilen şartları taşıyıp
taşımadıklarını araştırmak zorundadır.
Ortaklığa kabul veya ret kararı,
ilgiliye 15 gün içinde yazı ile bildirilir. İsteklinin, ortaklığa alındığı
takdirde, kararın kendisine bildirildiği tarihten itibaren bir ay içinde sermaye
taahhüdünü yazılı olarak imzalaması şarttır.
Ortak, kredi kullanma esnasında,
kullanacağı tüm kredi türlerinde kooperatifin mali yapısına göre kredinin %1
ile %5’i oranında bir tutarı bloke sermaye olarak, ilgili bankada bulunan
kooperatifin bloke sermaye hesabına yatırmaya mecburdur.
T.C.
SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI
Teşkilatlandırma
Genel Müdürlüğü
ORTAK
SAYISI
Madde
12 – Ortak sayısı sınırsızdır. Ancak kuruluşta kooperatifin en az
ortak sayısı …..… dür.
ORTAKLIKTAN
ÇIKMA
Madde
13 – Her ortak, hesap senesi sonundan en az bir ay önce yönetim kuruluna
yazı ile başvurmak suretiyle ortaklıktan çıkabilir. Yönetim kurulu bu hükme uygun
olarak yapılacak isteğe rağmen, yazılı başvurunun kooperatif kayıtlarına girişinden
itibaren bir ay içinde kabulden kaçınırsa, ortak çıkma dileğini noter aracılığı
ile yönetim kuruluna bildirir. Bildiri tarihinden itibaren çıkma gerçekleşir.
ORTAKLIKTAN
ÇIKARMA
Madde
14- Durumları aşağıda gösterilen hallere uyanlar yönetim kurulu
kararı ile ortaklıktan çıkarılır.
1- 10 uncu maddede yazılı ortaklık
şartlarını kaybedenler,
2- Sermaye ve diğer ödeme
yükümlülüklerini 30 gün geciktirmeleri üzerine, yönetim kurulunca noter
aracılığıyla yapılacak ilk ihtarı takip eden 10 gün içinde bu yükümlülüklerini
yerine getirmeyenlere yine aynı kurulca ikinci ihtar yapılır. İkinci ihtarı
takip eden bir ay içerisinde de yükümlülüklerini yerine getirmeyenler.
3- Kooperatifin para, mal ve belgeleri
üzerinde işledikleri suçlardan dolayı mahkûm olanlar.
Çıkarılma kararı gerekçeli olarak
Yönetim Kurulu Karar Defteri ile Ortaklar Defterine kaydedilir. Kararın onaylı
örneği çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere 10 gün içinde notere tevdi edilir.
Ortak, çıkarma kararının tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içinde itiraz davası
açabilir veya genel kurula itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel
kurula sunulmak üzere yönetim kuruluna ibraz edildiği takdirde; yönetim
kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamaz. İtiraz üzerine genel
kurulca verilecek karara karşı itiraz davası açma hakkı saklıdır.
Üç aylık süre içinde genel kurula veya
mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarma kararı kesinleşir.
Ortaklar, bu maddede gösterilmeyen
sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar.
Haklarındaki çıkarma kararı
kesinleşmeyen ortakların ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarma kararı
kesinleşinceye kadar devam eder.
ORTAKLIĞI
SONA ERENLERLE HESAPLAŞMA
Madde
15 – Bu anasözleşme gereğince kooperatiften çıkan veya çıkarılan ortaklar,
ayrıldıkları hesap döneminin sonundan bir ay sonra hesaplarının TESKOMB tasfiyesini
isteyebilirler. O yıl bilançosunun gelir – gider farkı müspet olduğu ve kooperatifin
kanuni takibe intikal etmiş alacağı bulunmadığı takdirde, ortaklık payı tamamen
iade olunur.
Ancak, o yıl bilançosuna göre menfi
gelir–gider farkı hâsıl olmuşsa çıkan veya çıkarılan ortağın bu menfi gelir –
gider farkından kendisine isabet eden miktar ortaklık payından düşülür.
Ortaklıktan çıkan veya çıkarılanlar,
kooperatifin yedek akçeleri ile diğer mevcutları üzerinden hiçbir hak
iddiasında bulunamazlar.
Ortaklığı sona erenlerin alacak ve
hakları bunları isteyebilecekleri günden itibaren 5 yıl geçmekle zamanaşımına
uğrar.
ÖLEN
ORTAĞIN DURUMU
Madde
16 – Ortağın ölümü ile ortaklık sıfatı sona erer.
Ölen ortağın ortaklık payı,
kooperatifle olan borç ve kefalet münasebetleri tasfiye edildikten sonra kanuni
mirasçılarına iade olunur.
ORTAKLIĞIN
DEVRİ VE KOOPERATİFLER ARASI NAKİL
Madde
17 – Ortaklık, kredi borcu bulunmamak ve yazılı olarak yönetim kuruluna
bildirilmek kaydıyla, 10 uncu maddedeki ortaklık şartlarını taşıyan kişilere devredilebilir.
Yönetim kurulu, bu şekilde ortaklığı
devralan kişiyi ortaklığa kabulden kaçınamaz.
Başka bir Esnaf ve Sanatkârlar Kredi
ve Kefalet Kooperatifinden, işyeri veya ikametgâh değişikliği şartı ile nakil
mümkündür. Ancak ortak ayrıldığı kooperatifle borç ve kefalet ilişkisini
kesmedikçe nakil talebi kabul edilmez. Bu işlem kooperatifler arasında ortağın
sermaye payının nakli ve bu yönde yönetim kurulu kararı alınması ile geçerlilik
kazanır.
ORTAKLIĞA
TEKRAR GİRME
Madde
18 – Ortaklığı sona erenler, ayrılma nedenlerinin ortadan kalkması halinde
yeniden ortaklığa kabul edilebilirler.
ORTAKLIK
SENEDİ
Madde
19 – Her ortağın ortaklık haklarının, ada yazılı ortaklık senedi ile
temsil olunması şarttır. Bu senede kooperatifin unvanı, sahibinin adı ve
soyadı, iş ve konut adresi, kooperatife girdiği ve çıktığı tarihler yazılır. Bu
hususlar kooperatifi temsile yetkili olan kimseler tarafından imzalanır.
Ortağın yatırdığı veya çektiği paralar tarih sırasıyla kaydedilir. Bu kayıtlar
kooperatifin ödediği paralara ait ise ortak imza T.C. SANAYİ VE TİCARET
BAKANLIĞI Teşkilatlandırma Genel Müdürlüğü eder. İmzalı ortak senedi makbuz
hükmündedir. Mezkûr senet anasözleşmeyi ihtiva etmek şartıyla ortaklık cüzdanı
şeklinde de düzenlenebilir. Ortaklık senetleri kıymetli evrak niteliğinde
olmayıp sadece ispat vesikası hükmündedir.
ORTAKLARIN
ŞAHSİ SORUMLULUKLARI
Madde
20 – Her ortak, kooperatifin borçlarına karşı, taahhüt ettiği pay
tutarının 10 katına kadar sorumludur.
Ölüm durumu hariç olmak üzere, ortağın
kooperatiften ayrılışının kesinleştiği tarihten başlayarak bir yıl içerisinde
kooperatif iflas ettiği takdirde, ortağın kooperatiften ayrılmasından önce
doğmuş olan borçları için sorumluluğu devam eder.
Kooperatife giren her ortak, girişinden
önce doğmuş olan kooperatif borçlarından dolayı diğer ortaklar gibi sorumlu
olur.
Yönetim kurulu üyeleri ile
denetçilerin sorumlulukları hakkındaki hükümler saklıdır.
ORTAKLIK
PAYI DIŞINDAKİ ÖDEMELER
Madde
21 – Ortaklar, taahhüt ve tediye ettikleri ortaklık payı bedelleri
dışında, bu anasözleşme veya üst kuruluş anasözleşmelerinde düzenlenen; masraf karşılığı,
fon katılım payları, üst kuruluşlara katılım payları, ücret ve diğer gider katılım
paylarını ödemek zorundadırlar.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
KOOPERATİF
ORGANLARI VE YÖNETİMİ
KOOPERATİFİN
ORGANLARI
Madde
22 – Kooperatifin organları şunlardır:
1- Genel Kurul,
2- Yönetim Kurulu,
3- Denetim Kurulu,
GENEL
KURUL
Görev
ve Yetkileri
Madde
23 – En yetkili organ olan genel kurulun görev ve yetkileri şunlardır:
1- Bilanço, gelir –gider farkı
hesapları ile yönetim kurulu ve denetçiler tarafından verilen raporları
inceleyerek kabul veya reddetmek,
TESKOMB
2- Yönetim kurulu ve denetim kurulu
üyelerini seçmek, ibra etmek veya sorumluluklarına karar vermek, gerektiğinde bunları
azletmek,
3- Yönetim ve denetim kurulu üyelerine
verilecek aylık ücret, huzur hakkı ve yolluk miktarı ile bütçeyi görüşerek
karara bağlamak,
4- Yönetim kurulu tarafından verilen
ortaklıktan çıkarma kararlarına yapılan itirazları inceleyip karara bağlamak,
5- Kanun, anasözleşme ve iyi niyet
esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu
kararlarının iptal edilip edilmeyeceği konusunda karar vermek,
6- Üst kuruluşlara girme ve çıkma
kararı vermek, üst kuruluş anasözleşmesinde belirlenen nitelik ve sayıda üst
kuruluş temsilcilerini seçmek,
7- Anasözleşmede yapılması öngörülen
değişiklikler hakkında karar vermek,
8- Gayrimenkul alımında ve satımında
takip edilecek usul ile alınacak gayrimenkulün niteliğini, yerini ve azami
fiyatını, satılacak gayrimenkulün asgari fiyatını belirlemek,
9- Kooperatifin amacına uygun işletme
ve tesislerin kurulmasına ve ortaklıklara iştirak edilmesine karar vermek,
inşaat işlerinin yaptırılma yöntemini kararlaştırmak,
10- Kooperatifin dağılması hakkında
karar vermek, tasfiye memurlarını seçmek,
11- Kanun ve anasözleşme ile genel
kurula tanınmış olan diğer konular hakkında karar vermek,
12- Kooperatif takibindeki kredilerin
yeniden yapılandırılmasına yönelik esasları belirlemek.
Genel Kurul, yukarıdaki görev ve
yetkilerini devir ve terk edemeyeceği gibi, kooperatifin amaçları ile ilgili
her türlü işler hakkında da karar verebilir.
OY
HAKKI VE TEMSİL
Madde
24 – Toplantı tarihinden üç ay evvel ortak olmayanlar hariç her ortak genel
kurula katılma hakkına sahiptir. Her ortak yalnız bir oya sahip olup, noterce onaylı
yazı ile izin verilmek suretiyle bir ortak diğer bir ortağı oyunu kullanmak üzere
temsilci tayin edebilir.
Eş ve birinci derece (ortağın; çocuğu,
anne ve babası, eşinin annesi ve babası) akrabalar için temsilde ortaklık şartı
ve temsilci belgesinde noter onayı şartı aranmaz.
Kooperatifin işlerinin görülmesine
herhangi bir surette katılmış olanlar, yönetim kurulunun ibrasına ait
kararlarda oylamaya katılamazlar. Bu hüküm denetçiler hakkında uygulanmaz.
Ortaklar, kendisi, eşi veya usûl ve
füruu ile kooperatif arasında ortaklık ilişkileri dışındaki şahsi bir işe veya
uyuşmazlığa ait görüşmelerde oy kullanamaz.
T.C.
SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI
Teşkilatlandırma
Genel Müdürlüğü
TOPLANTI
ŞEKİLLERİ VE ZAMANI
Madde
25 – Genel kurul, olağan ve olağanüstü olmak üzere iki şekilde
toplanır.
Olağan genel kurul toplantısı, her
yılın Nisan ayı sonuna kadar yapılır.
Olağanüstü genel kurul, kooperatif
işlerinin ve anasözleşme hükümlerinin gerektirdiği zaman ve surette toplanır.
TOPLANTI
YERİ
Madde
26 – Genel kurul, kooperatif merkezinin bulunduğu yerde toplanır.
ÇAĞRIYA
YETKİLİ ORGANLAR
Madde
27 – Genel kurul yönetim kurulunca toplantıya çağrılır.
Gerekli hallerde denetim kurulu,
kooperatifin ortağı bulunduğu üst birlik ve tasfiye memurları genel kurulu
toplantıya çağırma yetkisine sahiptirler.
Genel kurul yukarıdaki şekilde
toplanamadığı takdirde Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca toplantıya çağırılabilir.
Ayrıca, 4 ortaktan az olmamak kaydıyla
ortak sayısının 1/10’unun isteği halinde, genel kurul 10 gün içinde yönetim
kurulu tarafından toplantıya çağrılır.
Bu başvurunun, müştereken ve noter
tebligatı ile yapılması gerekir. Bu isteğin yönetim kurulunca zamanında yerine
getirilmemesi ve sırasıyla denetim kurulu, kooperatifin ortağı bulunduğu üst
birlik ile ilgili Bakanlığa yapılan başvurulardan da aynı sürelerde bir sonuç
alınamaması durumunda, istek sahipleri mahalli mahkemeye başvurarak genel
kurulu bizzat toplantıya çağırma izni alabilirler.
ÇAĞRININ
ŞEKLİ
Madde
28 – Olağan ve olağanüstü toplantılara çağrı; adi mektupla, ayrıca gerektiğinde
gazete ile gazete olmayan yerlerde mahalli örf ve âdete göre ilan yoluyla
yapılır. Çağrının sadece yazılı olarak imza karşılığında yapılması da mümkündür.
Çağrının toplantı gününden en az 25
gün önce ve en çok iki ay içinde yapılması, toplantının gün ve saati ile
yerinin ve gündem maddelerinin bildirilmesi zorunludur.
Çağrıda, birinci toplantıda çoğunluk
sağlanamadığı takdirde, yapılacak olan sonraki toplantının tarihi, saati ve
yeri açıklanarak yeni bir bildirime gerek kalmaksızın bir defada ortaklara
duyuru yapılabilir. Toplantılar arasında en az 7, en fazla 30 gün süre
bulunması gerekir.
Sürenin hesabında duyuru ve toplantı
günleri hesaba katılmaz.
Anasözleşmenin değiştirilmesi söz
konusu ise, yapılacak duyuruda değiştirilecek maddelerin numaralarının
yazılması ile yetinilir.
TESKOMB
BÜTÜN
ORTAKLARIN HAZIR BULUNMASI
Madde
29 – Kooperatifin bütün ortakları veya temsilcilerinin hazır bulunması
ve itirazın olmaması halinde, genel kurul toplantılarına ilişkin diğer hükümler
saklı kalmak şartıyla, toplantıya çağrı hakkındaki hükümlere uyulmamış olsa da
kararlar alınabilir. Ancak, kararların muteber olabilmesi için, toplantıda
Bakanlık Temsilcisi bulundurulması hususunda gerekli işlemlerin yapılmış olması
şarttır.
Yukarıdaki fıkraya göre alınan
kararlar, tüm ortaklar veya ortakların toplantıda oy birliği ile seçecekleri
temsilcileri tarafından imzalanacak bir tutanağa bağlanır.
BAKANLIĞA
MÜRACAAT VE GÖNDERİLECEK BELGELER
Madde
30 – Genel kurul toplantı tarihi ile yeri ve gündemi, toplantıdan en
az 15 gün önce, kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki Valiliğe (İl Sanayi ve
Ticaret Müdürlüğü) yazılı olarak bildirilir.
Bu bildirime Bakanlıkça tespit edilen
miktardaki temsilci ücretinin ilgili Maliye veznesine yatırıldığını gösteren
belge eklenerek toplantıda temsilci bulundurulması talep edilir.
GÜNDEM
Madde
31 – Olağan genel kurul toplantı gündemine aşağıdaki hususlar yazılır.
1- Yönetim ve denetim kurulları
tarafından verilen raporların okunması,
2- Bilanço, envanter ve gelir – gider
hesaplarının incelenmesi, onanması veya reddi,
3- Yönetim kurulu ile denetim kurulu
üyelerinin ibrası,
4- Yönetim ve denetim kurulu üyeleri
ile üst kuruluş temsilcilerinin seçilmesi,
5- Gelecek yılın bütçe ve çalışma
programının görüşülmesi ve karara bağlanması,
6- Gerekli görülen diğer hususlar.
Olağanüstü genel kurul gündemi,
çağrının amacına göre tayin ve tespit olunur. Dörtten az olmamak üzere
ortakların en az 1/10’u tarafından genel kurul toplantı tarihinden en az 20 gün
önce müştereken ve noter tebligatı ile bildirilecek hususların ve yapılan
denetim sonucunda ilgili Bakanlığın ilave edilmesini gerekli gördüğü hususların
gündeme konulması zorunludur.
Gündemde olmayan hususlar görüşülemez.
Ancak kooperatife kayıtlı ortakların en az 1/10’unun gündem maddelerinin
görüşülmesine geçilmeden önce yazılı teklifte bulunmaları halinde hesap tetkik
komisyonunun seçilmesi, bilanço incelemesinin ve ibranın geriye bırakılması,
çıkan veya çıkarılan ortaklar T.C. SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI Teşkilatlandırma
Genel Müdürlüğü hakkında karar alınması, genel kurulun yeni bir toplantıya
çağrılması ve kanun, anasözleşme ve iyi niyet esasları ile genel kurul
kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptali,
yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi
ile ilgili hususlar, genel kurula katılanların yarıdan bir fazlasının kabulü
ile gündeme alınır.
ORTAKLAR
CETVELİ
Madde
32 – Yönetim kurulu; her genel kurul toplantısından önce, genel kurula
katılma hakkı olan ortakların ortak numaraları, isim ve ikametgâhları ile
asaleten veya temsilen imzalanacak yerleri gösterir imzalı bir ortaklar cetveli
hazırlamakla yükümlüdür.
Bu cetvel, toplantıya katılanlar ile
genel kurul başkan ve Bakanlık Temsilcisi tarafından isim yazılarak ayrıca
imzalanır.
GÖRÜŞME
KARAR VE NİSABI
Madde
33 – Genel kurulun toplanabilmesi ve gündemdeki konuların görüşülebilmesi
için, kooperatife kayıtlı ortaklardan genel kurula katılma hakkına sahip
olanların en az 1/10’unun şahsen veya temsilen toplantıda hazır bulunması gerekir.
İlk toplantıda nisap temin edilemediği takdirde ikinci toplantıda nisap aranmaz.
Genel kurulda kararlar, ortaklar
cetvelinde imzası bulunanların yarıdan fazlasının oyu ile alınır.
Ancak kooperatifin dağılması, diğer
bir kooperatifle birleşmesi veya anasözleşmede değişiklik yapılması ile ilgili
kararlar ortaklar cetvelinde imzası bulunanların 2/3 çoğunluğu ile verilir.
Ortakların şahsi sorumluluklarının
ağırlaştırılmasına veya ek ödeme yükümlülüğü ihdasına ilişkin genel kurul
kararlarında 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 52’nci maddesi hükmüne göre
işlem yapılır.
TOPLANTININ
AÇILMASI VE BAŞKANLIK DİVANI
Madde
34 – Genel kurul toplantısı; Bakanlık temsilcisi bulundurulması hususunda
usulüne uygun başvurunun ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun değişik 87’nci
maddesine göre işlem yapıldığının tespiti ile toplantı nisabının sağlanması
üzerine ve çağrıyı yapanlarca veya bunlarca yetkili kılınan kimseler tarafından
açılır. Müteakiben bir genel kurul başkanı ile kararlaştırılacak sayıda sekreter
üye ve gerektiğinde oy toplayıcı üye seçilir.
Genel kurul başkan ve üyelerinin,
ortaklardan veya kooperatifin üst kuruluşlarının temsilcileri arasından
seçilmesi şarttır.
TESKOMB
OY
KULLANMANIN ŞEKLİ
Madde
35 – Oylamalar el kaldırılmak suretiyle yapılır. Ancak, ortaklar
cetvelinde imzası bulunanların yarıdan fazlasının talebi halinde gizli oya
başvurulur.
BİLANÇONUN
TASDİKİ VE İBRA
Madde
36 – Bilançonun tasdikine dair olan genel kurul kararı aksine açıklama
bulunmadığı takdirde yönetim kurulu ile denetim kurulunun ibrasını da tazammun eder.
Ancak, bilançoda bazı hususlar gösterilmemiş veya bilanço kooperatifin gerçek
durumunun görülmesine mani, yanlış bir takım hususları içermekte ise bilançonun
tasdiki ile bu organlar ibra edilmiş olmazlar.
Denetim raporunun okunmasından önce
bilanço ile hesapların kabulü hakkında verilen kararlar geçerli değildir.
İbra edilmeyen yönetim kurulu aleyhine
tazminat davası açılabilmesi için, bu konuda genel kurulca karar verilmiş
olması gereklidir.
Kooperatif denetçileri genel kurul
karar tarihinden itibaren bir ay içinde dava açmaya mecburdurlar. Bu müddetin
geçmesiyle dava hakkı düşmez.
KARARLARIN
TESİRİ
Madde
37 – Kanun ve anasözleşmeye uygun surette toplanmış genel kurulda alınan
kararlar, toplantıda bulunmayanlar veya aleyhte oy kullananlar hakkında da geçerli
ve bağlayıcıdır.
KARARLARIN
BOZULMASI VE ŞARTLARI
Madde
38 – Aşağıda yazılı kimseler; Kanuna, anasözleşme hükümlerine ve iyiniyet
esaslarına aykırı olduğu iddiasıyla genel kurul kararları aleyhine, toplantıyı izleyen
günden başlamak üzere bir ay içinde, kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki
mahkemeye başvurabilirler.
1- Toplantıda hazır bulunup da
kararlara muhalif kalarak keyfiyeti tutanağa geçirten veya oyunu kullanmasına
haksız olarak müsaade edilmeyen yahut toplantıya çağrının usulü dairesinde
yapılmadığını veyahut gündemin gereği gibi ilan veya tebliğ edilmediğini yahut
da genel kurul toplantısına katılmaya yetkili olmayan kimselerin karara
katılmış bulunduklarını iddia eden pay sahipleri,
2- Yönetim Kurulu,
3- Kararların yerine getirilmesi
yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin şahsi sorumluluklarını mucip olduğu
takdirde bunların her biri.
Bozma davasının açıldığı ve duruşmanın
yapılacağı gün, yönetim kurulu tarafından usulen ilan olunur. T.C. SANAYİ VE
TİCARET BAKANLIĞI
Teşkilatlandırma Genel Müdürlüğü
Bir kararın bozulması, bütün ortaklar
için hüküm ifade eder. Bozma kararının kesinleşmesi halinde, bu husustaki ilam
tescil ve ilan ettirilir.
GENEL
KURUL TOPLANTI TUTANAĞI
Madde
39 – Genel kurul toplantılarının muteber olması için, ortaklar
tarafından yapılan beyanlar ile muhalif kalanların muhalefet sebeplerini,
yapılan seçimler ile verilen kararları içeren bir tutanak düzenlenir. Bu
tutanakta, toplantıya asaleten ve temsilen katılanların sayısı ile kullanılan
oy sayısı ayrıca gösterilir.
Genel kurul toplantı tutanağı, genel
kurul başkan ve üyeleri ile Bakanlık Temsilcileri tarafından imzalanır.
GENEL
KURUL KARARLARININ TESCİL VE İLANI
Madde
40 – Toplantıya çağrının usulüne uygun yapıldığını gösteren belgeler ile
ortaklar cetveli ve genel kurul tutanağı toplantı tarihinden itibaren 15 gün
içinde Ticaret Sicili Memurluğuna verilmekle birlikte gerekli tescil ve ilan
işlemi yaptırılır.
BAKANLIK,
BANKA VE ÜST KURULUŞA GÖNDERİLECEK BELGELER
Madde
41 – Toplantı gününden itibaren en geç bir ay içinde, yönetim ve
denetim kurulları raporları ile bilanço ve gelir–gider cetvelleri, genel kurul
toplantı tutanağı ile ortaklar cetvelinin ve istenebilecek diğer belgelerin
kooperatif yöneticilerince onaylı birer örneği, kooperatifin ticaret siciline
tescil edildiği yerdeki Valiliğe (İl Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü) verilir.
Ayrıca bu belgelerin birer nüshası,
kooperatifin bağlı olduğu üst kuruluşa gönderilir. Genel kurul toplantı
tutanağının bir nüshası ilgili banka şubesine gönderilir.
YÖNETİM
KURULU
SEÇİMİ
VE SÜRESİ
Madde
42 – Yönetim kurulu genel kurulca en az bir en çok dört yıl için
seçilir ve en az üç en çok beş üyeden oluşur. Üye sayısı genel kurulca kararlaştırılır.
Genel kurulca süre tespiti yapılmaması halinde bir yıl için seçilmiş sayılır.
Yönetim kuruluna seçilen üye sayısı
kadar yedek üye seçilir.
Yönetim kurulunun asil ve yedek
üyeleri genel kurulda en çok oy alanların arasından sıra ile belirlenir. Oylarda
eşitlik halinde kuraya başvurulur.
Süresi sona eren üyeler yeniden
seçilebilir.
TESKOMB
SEÇİLME
ŞARTLARI
Madde
43 – Yönetim kurulu üyelerinde aşağıdaki şartlar aranır.
1- Kooperatif ortağı olmak,
2- Türk vatandaşı olmak,
3- Başka bir Esnaf ve Sanatkârlar
Kredi ve Kefalet Kooperatifinin yönetim kurulu üyesi, denetim kurulu üyesi veya
personeli olmamak,
4- Devletin güvenliğine karşı suçlar,
Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı
suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet,
hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas,
ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan
malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından ya da 1163 sayılı
Kooperatifler Kanunu hükümlerine göre mahkûm olmamak,
5- Aynı zamanda kooperatifte denetçi
olmamak,
6- Banka ve/veya kooperatif
kaynaklarından kullanılan krediler nedeniyle, asaleten veya kefaleten genel
kurul tarihinden 30 gün öncesinden banka ve/veya kooperatif takibine intikal
etmiş ve halen ödenmemiş kredi borcu bulunmamak.
İbra edilmeyen yönetim kurulu üyeleri
aynı genel kurulda kooperatif organlarına seçilemezler.
Kendi kullandıkları ve/veya kefil
oldukları kredilerden dolayı borçları kooperatif takibine intikal edenlerin
yönetim kurulu üyelikleri, borçlarını takip tarihinden itibaren 30 gün
içerisinde ödememeleri durumunda sona erer. Seçilme şartları denetim kurulu
tarafından araştırılır. Bu şartları taşımadıkları halde seçilenler ile sonradan
kaybedenlerin görevlerine yönetim kurulunca son verilir.
Haklarında yukarıdaki suçlarla ilgili
olarak kamu davası açılmış olanların görevleri ilk genel kurul toplantısına
kadar devam etmekle beraber bu durumdaki üyelerin genel kurulca azli veya göreve
devamı hakkında karar alınmak üzere, yapılacak ilk genel kurul gündemine
yönetim kurulunca madde konulur.
GÖREV
VE YETKİLERİ
Madde
44 – Yönetim kurulu, Kanun ve anasözleşme hükümleri içinde kooperatifin
faaliyetini yöneten ve onu temsil eden icra organıdır.
Yönetim kurulunun başlıca görev ve
yetkileri şunlardır:
1- Ortakların beyannameleri ile
istihbarat raporlarına göre verilecek kredi veya kefalet miktarını tespit
etmek,
2- Kooperatif ortakları için yeni
kredi imkânları sağlamak,
3- Bütçe ve yıllık faaliyet raporu ile
bilanço ve gelir–gider tablosunun hazırlanmasını sağlamak,
T.C. SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI
Teşkilatlandırma Genel Müdürlüğü
4- Ortaklar ile ortak olmak için
başvuranların anasözleşmede belirtilen şartları taşıyıp taşımadıklarını araştırmak,
5- Kooperatif amaçlarının
gerçekleşmesinde kullanılmak üzere ilgili kuruluşlardan borç para almak,
6- Kooperatife yapılan bağışları
kooperatif amacına uygun işlerde kullanmak,
7- Bakanlıkça istenecek her türlü
evrak ve vesaiki ibraz etmek, bilgi vermek ve denetim için gönderilen yetkili
elemanlara gerekli kolaylığı göstermek, Bakanlık ve üst kuruluşlarca yapılan
denetim sonucuna göre gerekli tedbirleri almak,
8- Kooperatifi resmi dairelerde,
mahkemelerde ve üçüncü şahıslara karşı temsil etmek,
9- Dava açmak, sulh olmak veya davadan
vazgeçmek,
10- Genel kuruldan karar almak
şartıyla kooperatifin taşınmaz mallarını satmak, rehne koymak,
11- Gerekli görülen hallerde, verilen
kefalet veya kullandırılan kredilere teminat olarak menkul ve gayrimenkulleri
kooperatif lehine rehnetmek ve ipotek ettirmek, rehin kaldırmak ve fek
ettirmek,
12- Doğacak sorumluluk yönetim
kuruluna ait olmak üzere, kendi ortakları arasından veya hariçten bir veya
birkaç kişiyi kooperatifi ilzam edecek tasarruflarda bulunmaya veya muayyen
işlerde kooperatifi temsil etmeye yetkili kılmak, istihbarat veya proje
değerlendirme raporu düzenletmek,
13- Kooperatif ortaklarına tahsis
edilen kredi ve kefalet tutarının toplamı esas alınarak ilgili Banka emrine
borç senedi ihdas etmek.
GÖREV
BÖLÜMÜ VE TOPLANTILAR
Madde
45 – Yönetim kurulu üyeleri, seçimi takiben yapacakları ilk toplantıda
aralarından bir başkan ve bir başkan vekili seçerek görev ve yetki dağılımı
yapar.
Yönetim kurulu, başkanın bulunmadığı
zamanlarda başkan vekilinin çağrısı ile toplanır. Olağan toplantı en az ayda
bir defa ve en az yarıdan fazla üyenin katılması ile yapılır. Kararlar
toplantıda bulunanların çoğunluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde keyfiyet
gelecek toplantıya bırakılır. Onda da eşitlik halinde söz konusu teklif
reddedilmiş sayılır.
Toplantıda bulunmayan üyeleri temsilen
oy kullanılamaz. Üyeler, şahsi menfaatlerini ilgilendiren hususların
görüşülmesi sırasında toplantıya katılamazlar.
Özürsüz olarak üst üste üç toplantıda
hazır bulunmayan üye çekilmiş sayılır.
Alınan kararlar tarih ve numara
sırasıyla yönetim kurulu karar defterine işlenir.
Tüm üyelerin isimleri kararın baş
tarafına yazılır ve alt tarafı toplantıya katılanlarca isim yazılarak
imzalanır.
TESKOMB
Verilen karara karşı olanlarla
çekimser kalan üyeler, karşı olma veya çekimser kalma sebeplerini kararın
altına yazarak imzalarlar.
KOOPERATİFİN
TEMSİL VE İLZAMI
Madde
46 – Kooperatifi dışarıya karşı yönetim kurulu temsil eder. Yönetim kurulu,
kooperatifin temsilini kısmen veya tamamen başkana ve başkanın bulunmadığı
hallerde yetkili kılacağı üyeye devredebilir.
Kooperatif adına düzenlenecek evrakın
muteber olması veya kooperatifin ilzamı için kooperatif unvanı altında başkan
veya vekili ile birlikte murahhas üye veya müdür ya da bir yönetim kurulu üyesine
ait en az iki imza gereklidir.
Yönetim kurulu kooperatifi temsil ve
kooperatif adına imza atmaya yetkili şahısları kararla tespit eder ve bu
kararın noterlikçe onaylanmış bir sureti imzalarla birlikte tescil edilmek
üzere Ticaret Sicili Memurluğuna verilir.
İmza örnekleri ilgili bankalar ile
kooperatifin üst kuruluşlarına da gönderilir.
Gerektiğinde yukarıdaki fıkra hükmüne
göre hareket edilerek imza yetkisine sahip kimseler değiştirilebilir.
ÜYELİĞİN
BOŞALMASI
Madde
47 – Yönetim kurulu üyeleri, istifa etmek suretiyle her zaman çekilebilirler.
Herhangi bir sebeple yönetim kurulu üyeliğinin boşalması halinde, aldıkları oy
sırasına göre yönetim kurulunca yedek üyeler çağrılır. Eşit oy alanlar arasında
ise kura çekilir.
Yönetim kurulu toplantı nisabını kaybederse
boşalan yönetim kurulu üyeliklerine denetim kurulu tarafından gecikilmeksizin
yeteri kadar yedek üye çağrılır.
Yedek üyelerle de yönetim kurulunun
tamamlanamaması halinde; eğer yönetim kurulu toplantı nisabını kaybetmemişse,
Türk Ticaret Kanununun 315 inci maddesinin birinci fıkrasına göre hareket
olunur. Yönetim kurulu toplantı nisabının altına düşmüşse, denetim kurulu
tarafından seçimler yapılmak üzere derhal genel kurul toplantıya çağırılır.
SORUMLULUK
VE YASAK MUAMELELER
Madde
48 – Yönetim kurulu, kooperatif işlerinin yönetimi için gereken
titizliği gösterir ve kooperatifin başarısı ve gelişmesi yolunda bütün
gayretini sarf eder.
Üyeler, yönetim kurulundaki
faaliyetleri sırasında öğrendikleri ticaret veya işletme sırlarını saklamakla yükümlüdürler.
Yönetim kurulu gerekli defter ve
belgeler ile genel kurul evraklarının ve ortak listelerinin muntazam
hazırlanıp, tutulup, saklanmasından ve gelir–gider hesabı T.C. SANAYİ VE
TİCARET BAKANLIĞI Teşkilatlandırma Genel Müdürlüğü ile yıllık bilançonun kanuni
hükümlere uygun olarak hazırlanıp incelenmek üzere denetçilere verilmesinden
sorumludur.
Yönetim kurulu üyeleri ve kooperatif
memurları ortaklık işlemleri dışında kendisi veya başkası namına, bizzat veya
dolaylı olarak kooperatifle kooperatif konusuna giren bir ticari muamele
yapamaz.
Yönetim kurulu üyeleri ve temsile
yetkili şahıslar genel kurulun devredemeyeceği yetkilerini kullanamaz.
Yönetim kurulu üyeleri, kendi
kusurlarından ileri gelen zararlardan müteselsilen sorumlu olup, kooperatife tazmin
etmekle yükümlüdürler.
Kusurlu olmadığını ispat eden üyeler
ile karara muhalif kalıp durumu hemen denetim kuruluna yazılı olarak bildiren
veya özrü nedeniyle toplantıda hazır bulunamayan üyeler sorumlu tutulamazlar.
Görevi sona eren üyenin sorumluluğu
ayrılış tarihinden itibaren beş yıl devam eder.
YÖNETİM
KURULU ÜYELERİNİN ÜCRETLERİ
Madde
49 – Yönetim kurulu başkan, başkan vekili ve üyeleri ile murahhas üyeye
bu sıfatla yapacakları hizmet karşılığında ödenecek aylık ücret veya huzur hakkı
ile yollukların miktarı ve ödeme şekli bütçeye konulmak suretiyle genel kurul tarafından
belirlenir. Yönetim kurulu üyelerine aylık ücret yerine katıldıkları toplantı başına
huzur hakkı ödenmesinin kararlaştırılması durumunda, aylık en çok 4 oturum
üzerinden huzur hakkı ödenir.
Yönetim kurulu üyelerine, genel
kurulca kararlaştırılan yukarıdaki nev’i ve miktarların dışında hiçbir ad
altında başkaca ödeme yapılamaz.
MURAHHAS
ÜYE, MÜDÜR VE DİĞER PERSONEL
Madde
50 – Yönetim kurulu kararı ile üyelerden biri kooperatifi temsil
yetkisini haiz murahhas üye seçilebilir.
Murahhas üyenin seçilmesi ve
değiştirilmesi Ticaret Siciline tescil ettirilir.
Yönetim kurulu, kooperatifin mali ve
idari işlerini yürütmek üzere konusunda gerekli eğitim ve nitelikleri taşıyan
bir müdür ile kooperatif işlerinin gerekli kıldığı diğer personeli istihdam
edebilir. İstihdam edilecek personelin tayininde, kooperatifin faaliyet
konularında tecrübesi olanlar tercih edilir. İstihdam edilecek personelin
nitelik ve görevleri yönetim kurulu kararı ile belirlenir. Bu personele bütçede
belirtilmek şartı ile yönetim kurulunca tespit edilecek ücret verilir.
TESKOMB
DENETİM
KURULU
SEÇİMİ
VE SÜRESİ
Madde
51 – Genel kurulca, en az bir yıl en çok üç yıl için iki denetim
kurulu üyesi ile bir o kadar da yedeği seçilir. Genel kurulca süre tespiti
yapılmaması halinde bir yıl için seçilmiş sayılır.
SEÇİLME
ŞARTLARI
Madde
52 – Denetim kurulu üyelerinde aşağıdaki şartlar aranır.
1- Türk vatandaşı olmak ve medeni
hakları kullanma ehliyetine sahip bulunmak,
2- Devletin güvenliğine karşı suçlar,
Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı
suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet,
hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas,
ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan
malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından ya da 1163 sayılı
Kooperatifler Kanunu hükümlerine göre mahkûm olmamak,
3- Aynı zamanda kooperatifte yönetim
kurulu üyesi, kooperatif personeli veya yönetim kurulu üyeleriyle üçüncü derece
dahil kan ve sıhri hısım (kendisinin ve eşinin anne, baba, çocuk, büyükanne,
büyükbaba, torun, amca, hala, dayı, teyze, kardeş çocuğu) olmamak,
4- Yönetim kurulu üyeleri ile
aralarında iş ortaklığı bulunmamak,
5- Banka ve/veya kooperatif
kaynaklarından kullanılan krediler nedeniyle, asaleten veya kefaleten genel
kurul tarihinden 30 gün öncesinden banka ve/veya kooperatif takibine intikal
etmiş ve halen ödenmemiş kredi borcu bulunmamak.
Kendi kullandıkları ve/veya kefil
oldukları kredilerden dolayı borçları kooperatif takibine intikal edenlerin
denetim kurulu üyelikleri, borçlarını takip tarihinden itibaren 30 gün
içerisinde ödememeleri durumunda sona erer.
İbra edilmeyen denetim kurulu üyeleri
aynı genel kurulda kooperatif organlarına seçilemezler.
GÖREV
VE YETKİLERİ
Madde
53 – Denetim kurulunun başlıca görev ve yetkileri şunlardır:
1- Yıllık bilanço ve sonuç hesaplarını
inceleyerek bu husustaki görüşlerini birlikte veya tek başına genel kurula bir
raporla bildirmek,
2- Kooperatif işlemlerinden bilgi
edinmek ve gerekli kayıtların düzenli olarak tutulmasını sağlamak amacıyla en
az üç ayda bir defa kooperatifin defterlerini incelemek,
T.C. SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI
Teşkilatlandırma Genel Müdürlüğü
3- En az üç ayda bir defa kooperatifin
nakit mevcudu ile menkul değerlerini kontrol etmek,
4- Bütçe, bilanço ve gelir-gider
cetvelini denetlemek,
5- Yönetim kurulunun ihmali halinde
genel kurulu olağan veya olağanüstü toplantıya davet etmek,
6- Yönetim kurulu üyelerinin Kanun ve
anasözleşme hükümleri ile iyi niyet esaslarına uygun davranmalarına nezaret
etmek,
7- Yönetim kurulu üyelerinin gerekli
şartları taşıyıp taşımadıklarını araştırmak, toplantı nisabının kaybedilmesi
halinde boşalan bu üyeliklere geciktirmeksizin yeteri kadar yedek üye çağırmak,
8- Kooperatif ortaklarının, Yönetim
kurulu üyeleri ve kooperatif personeli hakkındaki şikâyetlerini incelemek ve
inceleme sonucunu yıllık raporunda açıklamak,
9- Uygun gördükleri teklifleri yönetim
kurulu ve genel kurul toplantıları gündemine koydurmak.
Denetim kurulu üyeleri, görevleri
çerçevesinde işlerin yürütülmesinde gördükleri noksanlıkları, Kanun ve
anasözleşmeye aykırı hareketleri bundan sorumlu olanların bağlı bulundukları
organa ve gerekli hallerde aynı zamanda genel kurula haber vermekle
yükümlüdürler.
Denetim kurulu üyeleri, kendilerine
Kanun ve anasözleşme ile verilen görev ve yetkileri, gerektiğinde tek başlarına
da kullanabilirler.
Denetim kurulu üyeleri, yönetim ve
genel kurul toplantılarına katılırlar. Ancak, yönetim kurulu toplantılarında oy
kullanamazlar.
SORUMLULUK
Madde
54 – Denetim kurulu üyeleri, Kanun ve anasözleşme ile kendilerine yükletilen
görevleri hiç veya gereği gibi yapmamalarından doğan zararlardan dolayı
kusursuz olduklarını ispat etmedikçe müteselsilen sorumludurlar.
Bunlar görevleri sırasında
öğrendikleri ve açıklanmasında kooperatif veya ortaklar için zarar umulan
hususları açıklayamazlar.
DENETİM
KURULU ÜYELİĞİNİN BOŞALMASI
Madde
55 – Denetim kurulu üyeleri istifa etmek suretiyle her zaman görevlerinden
çekilebilirler.
Kanun ve anasözleşmede belirtilen
şartları taşımadıkları veya sonradan kaybettikleri anlaşılanların üyelikleri
kendiliğinden sona erer.
Üyeliğin her hangi bir nedenle
boşalması halinde yerlerine en çok oy alan TESKOMB yedekleri geçer. Yedeklerle
beraber üye sayısı genel kurulca belirlenen sayının altına düştüğü takdirde,
mevcut üye veya üyeler ilk genel kurula kadar görev yapmak üzere yerine
birisini seçerler. Yedeklerde dahil toptan boşalma olursa, Türk Ticaret
Kanununun 351 inci maddesinin son cümlesine göre hareket edilir.
DENETİM
KURULU ÜYELERİNİN ÜCRETLERİ
Madde
56 – Denetim kurulu üyelerine verilecek ücretin miktarı ile ödeme
şekli, bütçeye konulmak suretiyle genel kurul tarafından tespit olunur.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
KREDİ
VE KEFALET
KREDİ
VE KEFALET VERME İŞLERİ
Madde
57 – Kredi ve kefalet, ortağın sanatının geliştirilmesi, iş ve üretim kapasitesinin
arttırılması, ürün çeşitlendirilmesi için gerekli alet, araç, makine, teçhizat
ve işyeri temini veya işletme sermayesi olarak kullanılmak ve ek üretim ile istihdam
alanları oluşturulması amacıyla verilir.
KREDİ
VE KEFALET HADLERİNİN TESPİTİ
Madde
58 – Yönetim kurulu talep eden her ortağın ekonomik ve mali durumunu inceleyerek
veya incelettirerek 60 ıncı maddeye göre istihbarat raporu veya bülteni düzenledikten
sonra, verilecek kredi ve kefalet haddini tespit eder.
Ortaklar, yönetim kurulunca belirlenen
kredi ve kefalet haddine denetçiler nezdinde itirazda bulunabilirler.
Denetçiler tarafından bu itirazın 10 gün içerisinde incelenerek sonucunun da
ilgili ortağa yazılı olarak bildirilmesi şarttır.
Kredi miktarı ve vadeleri, finansman
kuruluşlarınca tespit edilecek esaslara göre düzenlenir.
Hakkında kredi tespit edilecek yönetim
kurulu üyesi kendisine ait karar alımı sırasında toplantıda bulunamaz ve oy
kullanamaz. Yönetim kurulu üyeleri diğer ortaklara verilen azami kredi ve
kefaletten fazlasını hiçbir suretle alamazlar.
MUNZAM
TEMİNAT
Madde
59 – Kredi ve kefalet vermek için ortağın ödeme gücüne göre şahsi
ve/veya ayni olarak munzam teminat talep olunabilir.
Teminat şahsi kefalet şeklinde ise
kefil, ortak ile müşterek borçluluğu ve müteselsil kefaleti kabul etmeye
mecburdur.
T.C.
SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI
Teşkilatlandırma
Genel Müdürlüğü
İSTİHBARAT
Madde
60 – Kooperatiften kredi ve kefalet talep eden ortaklar, kredi
taleplerini kooperatife yazılı olarak bildirmek zorundadırlar. Bu talep,
yönetim kurulunun belirleyeceği bir üye veya heyete yahut da görevlendireceği
yetkili bir kooperatif memuruna intikal ettirilerek ortağın beyanlarının
doğruluğu araştırılmak suretiyle belgelere dayalı bir istihbarat raporu veya
bülteni düzenlenir. Yapılan inceleme
sonucunda kredi talep eden ortağın
beyanının gerçeği yansıtmadığının anlaşılması halinde, ilgili ortak bir yazı
ile beyanını ispata davet edilir. Gerçeğe uygun olmadığı anlaşılan talepler
kabul edilemez. Yönetim kurulu üyelerinin istihbaratı denetim kurulu tarafından
yapılır.
Kredi borcu bulunan her ortak için
yılda en az bir defa istihbarat yapılması zorunludur.
SENETLER,
KREDİ VE KEFALET BELGELERİ
Madde
61 – Kredi ve kefalet verilen ortaklar ve varsa kefilleri kooperatifi
finanse eden Bankaca tespit edilen usul ve esaslara göre bir senet veya borçlu
cari hesap taahhütnamesi imzalamak zorundadırlar.
Bu senetler ve belgeler Banka ile
yapılacak anlaşmaya göre kooperatifçe düzenlenip ortak ile kooperatif
yetkilileri tarafından imza edilir.
SERMAYENİN
BANKAYA REHNEDİLMESİ
Madde
62 – Kooperatif, ortaklarını finanse eden Bankayla ayrıca yapılacak genel
anlaşma hükümleri dahilinde, sermayesinin tamamını veya bir kısmını terhin eder.
Bu terhin dolayısıyla Banka tarafından
tahakkuk ettirilecek sermaye geliri kooperatifin ilgili hesaplarına kaydolunur.
BORÇLARIN
ERTELENMESİ
Madde
63 – Yangın, deprem, sel, vb. gibi doğal afetlerden doğrudan zarar görenler
ile olağanüstü hallerde ortakların borçları, ilgili bankanın muvafakati alınarak
Genel Kurulca belirlenen esaslar çerçevesinde yönetim kurulu kararı ile yenileme
yoluyla ertelenebilir.
ERTELENEN
BORÇLARIN ÖDEME ŞEKLİ
Madde
64 – 63 üncü maddede yazılı nedenlerle ertelenen borçlardan kooperatifçe
masraf karşılığı alınmaz. Ancak bu durumdaki ortaklar borçlarını yönetim
kurulunca belirlenen usul ve esaslar dâhilinde ödemek zorundadırlar.
TESKOMB
VADESİNDE
ÖDENMEYEN VE ERTELENMEYEN BORÇLAR
Madde
65 – Kooperatife olan borçlarını vadesinde ödemeyen ortakların veya kefillerinin
menkul veya gayrimenkul mallarına başvurulur. Kooperatif bu malları sattırabileceği
gibi sattırmayıp kendisine rehin veya ipotek yapılmasını da isteyebilir.
Ortağın borcuna karşılık satılan
mallarını kooperatif üzerine de alabilir. Ancak kooperatif, üzerine geçen bu
malları altı ay süreyle başkasına satamaz. Bu süre içerisinde kooperatifin
tahsil olunamayan alacakları ve masrafları ilgililer tarafından ödendiği
takdirde mallar sahibine geri verilir. Aksi halde, söz konusu mallar
kooperatifçe satılabilir veya mal edinilebilir.
VADESİNDE
ÖDENMEYEN BORÇLARIN MASRAFLARI VE UYGULANACAK
GECİKME
FAİZİ
Madde
66 – Aldıkları kredileri vadesinde ödemeyen veya borçları ertelenmeyen
ortaklar ile kefilleri aleyhine, kredi borçlarının kooperatif takibine intikal
tarihinden itibaren en geç bir ay içerisinde icra takibi başlatılır. Yapılacak
takibatın masrafları ortaklar ile kefillerine ait olup alınacak ilk paralardan
mahsup olunur.
Kooperatif kaynaklarından veya
kooperatif kefaletiyle bankalardan kullanılan ve ortağın vadesinde ödenmeyen
kooperatif takibine intikal etmiş borçlarının kooperatif tarafından tahsilinde
uygulanacak gecikme faiz oranı, tahsilât tarihinde bankaca uygulanan gecikme faiz
oranı kadardır.
ALTINCI
BÖLÜM
KOOPERATİFİN
HESAPLARI VE DEFTERLERİ
HESAPLAR
HESAP
DÖNEMİ, BİLANÇO VE NETİCE HESAPLARI
Madde
67 – Kooperatifin hesap dönemi takvim yılıdır. İlk faaliyete geçildiği
yıldaki hesap dönemi kooperatifin kurulduğu tarihten başlar ve aynı yılın 31
Aralık tarihinde sona erer.
Kooperatifin hesapları, genel kabul
görmüş muhasebe prensip ve usullerine uygun olarak tutulur ve mali durum
tabloları buna uygun şekilde hazırlanır.
Yönetim kurulu her yıl 31 Aralık
tarihi itibariyle envanter yapar, bilançoyu ve gelir-gider hesaplarını
hazırlayıp genel kurul toplantısından en az bir ay önce denetim kurulu
üyelerine verir. Denetim kurulu üyeleri bunları en çok on gün içinde inceleyerek
müştereken düzenleyecekleri raporla birlikte yönetim kuruluna iade ederler.
Bilanço ve netice hesapları genel kurul toplantısından en az 15 gün önce kooperatif
merkezinde ortakların incelemesine sunulur ve isteyenlere birer sureti verilir.
T.C.
SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI
Teşkilatlandırma
Genel Müdürlüğü
KOOPERATİFİN
GELİRLERİ VE ÜST KURULUŞ PAYLARI
Madde
68 – Kooperatifin gelirleri; ortaklarına vereceği kredi, kefalet ve
diğer hizmetler için kredi ve kefalet miktarı üzerinden alınan masraf
karşılıkları, istihbarat ücretleri, iştirak, tesis, yedek akçe, gayrimenkul ve
menkul gelir ve iratları, toplantı, sigorta ve sair sosyal hizmet gelirleri ile
banka faizlerinden oluşur.
Kooperatifin, eğitim, denetim ve diğer
hizmetler karşılığı olarak üst kuruluşlara ödeyeceği aidat, ücret, katılım payı
ve sair masraf karşılıkları, üst kuruluş anasözleşmeleri hükümlerine göre
belirlenir ve tediye edilir.
GELİR
- GİDER FARKI VE DAĞILIMI
Madde
69 – Gelir-gider farkı, genel kurulca onaylanan yıllık bilançoya göre tespit
edilir.
Gelir - gider müspet farkının;
%10’u Kanuni Yedek Akçe,
%60’ı Özkaynak Hesabı,
%30’u Yardımlaşma Fonu,
olarak ayrılır.
Gelir-gider farkı menfi olduğu
takdirde ortaya çıkan açık ertesi yıla devrolunur.
Sonraki yılın müspet gelir-gider
farkının yetmemesi halinde ise yedek akçeden kapatılır.
Yedek akçeler ortaklara dağıtılamaz.
Sermaye üzerinden kazanç dağıtılamaz.
Yönetim ve denetim kurulu üyelerine
kazanç üzerinden pay verilemez.
Kooperatif yalnız ortaklarıyla iş
yapar.
ÖZKAYNAK
HESABI VE YARDIMLAŞMA FONU
Madde
70 – 69 uncu maddeye göre ayrılan gelirden oluşan Özkaynak Hesabında
toplanan paralar kredi olarak ortaklara veya yeni kredi imkânları sağlamak için
borç olarak üst kuruluşlara verilebileceği gibi, genel kurul kararı ile menkul
veya gayrimenkul alımında ve diğer yatırım faaliyetlerinde de kullanılabilir.
Bu anasözleşmenin 69 uncu maddesine
göre oluşturulan Yardımlaşma Fonu, 1163 Sayılı Kooperatifler Kanununun 40 ıncı
maddesinde belirtilen amaçlar için ve genel kurulca kabul edilecek yönetmelik
esasları dahilinde kullanılır.
GÜÇLENDİRME
FONU
Madde
71 – Kooperatifin ortakları için bankalara verdiği kefaletlere
karşılık teminat teşkil etmesi amacıyla Güçlendirme Fonu kurulur.
Güçlendirme Fonuna ait yönetmeliğin ve
değişikliklerin düzenlenmesi Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet
Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği Anasözleşmesinin 33 üncü maddesi
hükümlerine göre yapılır.
TESKOMB
RİSK
FONU
Madde
72 – Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerinin
ortaklarına vermiş oldukları hizmet ve imkânların artırılması, Kooperatiflerin
Bloke Sermayeleri ve Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerini
Güçlendirme Fonunun yetersiz kalması halinde, kooperatif ortaklarının vadesinde
ödenmeyen kredi taksitleri anaparalarının ödenmesi amacıyla Risk Fonu kurulur.
Risk Fonuna ilişkin düzenlemeler
Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez
Birliği Anasözleşmesinin 33 üncü maddesine göre yapılır.
DEVİR
TESLİM TUTANAĞI
Madde
73 – Yönetim kurulu üyeleri ve memurları, görev devir ve teslimleri sırasında
sorumlulukları altındaki para, mal, defter, belge ve diğer kooperatif varlıklarını
bir tutanakla yeni görevlilere teslim etmekle yükümlüdürler.
AVANSLAR
VE ÖDEMELER
Madde
74 – Kooperatifin amaç ve işleri dışında avans verilemez ve ödeme yapılamaz.
Her türlü ödemelerin geçerli belgelere dayandırılması şarttır.
Verilecek avansın sebebi, miktarı,
süresi, geri alınma şartları kapatılması şekli ile kasada günlük olarak
bulundurulacak azami para miktarı ve kooperatifin parasının amaçlara uygun
şekilde değerlendirilmesi usulü yönetim kurulu tarafından belirlenir.
KOOPERATİFİN
ACZİ HALİNDE YAPILACAK İŞLER
Madde
75 – Kooperatifin aciz halinde bulunduğunu kabul ettirecek ciddi sebepler
mevcut ise, yönetim kurulu piyasada cari fiyatlar esas olmak üzere, derhal bir
ara bilanço tanzim eder. Son yılın bilançosu veya daha sonra yapılan bir
tasfiye bilançosu veyahut da yukarıda sözü geçen ara bilançosu kooperatif
mevcudunun borçlarını artık karşılayamayacağını gösteriyorsa yönetim kurulu
Sanayi ve Ticaret Bakanlığına durumu bildirerek genel kurulu derhal olağanüstü
toplantıya çağırır.
Son yılın bilançosunda kooperatif
varlığının yarısı karşılıksız kalırsa yönetim kurulu derhal genel kurulu
toplantıya çağırarak durumu ortaklara arz eder. Aynı zamanda ilgili mahkeme ile
Sanayi ve Ticaret Bakanlığına bilgi verir. Ancak, bilançoda tespit edilen açık
üç ay içinde ortakların ek ödemeleriyle kapanmadığı takdirde yine Bakanlık
haberdar edilir.
Mali durumun düzetilmesinin mümkün
görülmesi halinde yönetim kurulunun veya alacaklılardan birinin isteği üzerine
mahkeme iflasın açılmasını erteleyebilir.
Bu takdirde, mahkeme mevcutlar
defterinin tutulması, yönetim memuru (yediemin) atanması gibi kooperatif
varlığının korunmasına ve devamına yarayan tedbirleri alır.
T.C.
SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI
Teşkilatlandırma
Genel Müdürlüğü
DEFTERLER
TUTULACAK
DEFTERLER
Madde
76 – Kooperatifte aşağıdaki defterlerin tutulması zorunludur.
1. Yevmiye Defteri,
2. Defteri Kebir,
3. Envanter Defteri,
4. Genel Kurul Karar Defteri,
5. Yönetim Kurulu Karar Defteri,
6. Ortaklar Defteri,
Kooperatifte bu defterlerden başka,
kasa defteri ile işin mahiyet ve öneminin gerektirdiği diğer defterler de
tutulur.
Ayrıca her ay geçici mizanlar
çıkarılır ve ilgili bankayla mutabakat sağlanır.
DEFTERLERİ
TASDİK ETTİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Madde
77 – Kooperatifin tutmak zorunda olduğu yevmiye defteri, defteri
kebir, envanter defteri ve her iki karar defteri kullanılmaya başlanılmadan
önce notere ibraz olunur. Noter bu defterleri mühür ve imzasıyla tasdik eder.
Ancak, Yevmiye defteri yeni senenin
Ocak ayı sonuna kadar, envanter defteri de Mart ayı sonuna kadar noterin mühür
ve imzasıyla kapanış tasdikine tabi tutulur.
DEFTER
VE BELGELERİN SAKLANMASI
Madde
78 – Kooperatif ile ilgili yazı, mektup, fatura, cetvel, senet,
makbuz, tutanak, şartname, proje, hakediş, fiş, gibi belgelerle ödemeleri
gösteren belgeler, mukavele taahhüt, kefalet, sair teminat senetleri ve mahkeme
ilamları gibi belgeler muntazam bir şekilde dosya halinde muhafaza edilir.
Bu belgelerle defterler son kayıt
tarihinden itibaren on yıl geçinceye kadar saklanır. Kooperatifin sona ermesi
halinde ilgili belgeler saklanmak üzere Türk Ticaret Kanununun 68 inci maddesi
uyarınca noter veya ortaklardan birine tevdi olunur.
YEDİNCİ
BÖLÜM
DAĞILMA
VE TASFİYE
BİRLEŞME
VE DEVİR
Madde
79 – Genel kurul, kooperatifin konu ve amaçları ile ilgili diğer bir kooperatifle
birleşmesine veya bir kamu tüzel kişisine ya da herhangi bir derneğe devredilmesine
karar verebilir. Bu hallerde, 1163 Sayılı Kanunun 84 ve 85 inci maddelerine
göre işlem yapılır.
TESKOMB
DAĞILMA
SEBEPLERİ
Madde
80 – Kooperatif;
1. Ortak sayısının 7’den aşağı düşmesi
üzerine,
2. Genel kurul kararıyla,
3. İflasın açılmasıyla,
4. Kanunlarda öngörülen diğer hallerde
ilgili Bakanlığın mahkemeden alacağı karar üzerine,
5. Diğer bir kooperatifle birleşmesi
veya devralınması suretiyle,
6. Üç yıl olağan genel kurul
toplantısını yapmaması halinde,
7. Amacına ulaşma imkânının
kalmadığının ilgili Bakanlıkça tespiti halinde mahkemeden alacağı kararla, dağılır.
TASFİYE
MEMURLARI
Madde
81 – Tasfiye memurları genel kurul tarafından seçilecek en az iki
kişiden oluşur. Genel kurul bu hususta yönetim kurulunu da görevlendirebilir.
Genel kurulca tasfiye memurları için bir seçim veya görevlendirme yapılmadığı
takdirde, tasfiye işlerini yönetim kurulu yürütür. Bunlar genel kurulca her
zaman azil ve yerlerine yenileri tayin olunabilir.
Tasfiye kurulunun yukarıdaki fıkraya
göre oluşturulmasına imkân bulunmaması halinde ortaklardan birinin başvurusu
üzerine mahkemece tasfiye memurları atanabileceği gibi, ortağın talebine
istinaden, tasfiyeye memur kimselerin haklı sebepler dolayısıyla azli ile
yerlerine yenilerinin atanmasına da karar verilebilir.
1163 Sayılı Kanunun değişik 56’ncı
maddesinin 1 inci fıkrasının 3 üncü bendi ile 62’nci maddesi hükümleri tasfiye
kurulu üyeleri hakkında da uygulanır.
Yönetim kurulu, tasfiye memurlarını
ticaret siciline tescil ve ilan ettirir.
TASFİYE
MEMURLARININ GÖREVLERİ VE TASFİYENİN YÜRÜTÜLMESİ
Madde
82-Tasfiye memurları, tasfiye işlerinin bir an önce bitirilmesi için çalışmakla
yükümlü olup, tasfiye işlemlerine ilişkin görevlerini aşağıdaki şekilde yürütür.
1. Dağılma, tasfiye memurlarınca
Ticaret Siciline tescil ettirilir ve Ticaret Sicili Gazetesi ile mahalli bir
gazetede birer hafta arayla üç defa yaptırılacak ilanla alacaklılar tasfiyeden
haberdar edilerek bir yıl içinde alacaklarını beyana davet edilir,
2. Tasfiye süresince kooperatif unvanı
“Tasfiye Halinde” ibaresi ilave edilerek kullanılır,
T.C. SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI
Teşkilatlandırma Genel Müdürlüğü
3. Kooperatif genel kurulu aksine
karar vermiş olmadıkça tasfiye memurları menkul malları pazarlık veya açık
artırma usulüyle satabilir. Gayrimenkullerin satılma şekli genel kurul
kararıyla belirlenir,
4. Tasfiye memurları, göreve
başladıkları zaman kooperatifin dağılma kararının verildiği tarihteki durumunu
inceleyerek varlıkları, alacakları, borçları gösterir bir envanter defteri ile
açılış bilançosu hazırlar, ayrıca kooperatifin mevcut ortakları ile bunların
alacak ve borç durumlarını gösterir bir cetvel tanzim edilir,
5. Kooperatifin eskiden başlamış olup
da henüz bitirilmemiş işlerinden tamamlanması mümkün olanlar tamamlanır,
taahhütler yerine getirilir, alacaklar ve gerektiğinde ödenmemiş sermayeler
tahsil edilir,
6. Kooperatif borçlarının mevcutlarından
fazla olması halinde tasfiye memurları durumu mahkemeye bildirir,
7. Tasfiye sırasında tasfiye kurulu
kararlarının yer alacağı bir tasfiye defteri, tutulur. Tasfiyenin yönetim
kurulunca yürütülmesi halinde yönetim kurulu karar defteri, tasfiye defteri
olarak kullanılır,
8. Tasfiyenin uzun sürmesi halinde her
yıl sonu için ara bilançolar ile tasfiye sonunda kesin bilanço hazırlanır,
9. Tasfiye süresince yapılacak genel
kurul toplantılarında aranacak toplantı nisabı hakkında 33 üncü maddenin birinci
fıkrası hükmü uygulanır.
10. Kooperatiften alacaklı oldukları
bilinenlerin alacak tutarları ile muaccel ve tartışmalı olan borçlara karşılık
düşen meblağ notere tevdi olunur,
11. Kooperatifin borçlarının ve pay
bedellerinin ödenmesinden sonra kalan miktar dağılma anında kayıtlı ortaklar
veya hukuki halefleri arasında ödenmiş sermayeleri ile orantılı olarak
dağıtılır,
12. Tasfiyenin sona ermesi üzerine
kooperatif unvanının sicilden silinmesi tasfiye memurlarınca sicil
memurluğundan talep edilir.
SEKİZİNCİ
BÖLÜM
ÇEŞİTLİ
HÜKÜMLER
BAKANLIK
İLE DİĞER KURUM VE KURULUŞLARIN DENETİMİ
Madde
83 – Kooperatif, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının denetimine tabidir. Bakanlık;
kooperatif üst kuruluşlarını, ilgili müesseseleri ve bağımsız denetim kuruluşlarını
kooperatifi denetlemekle görevlendirebilir.
TESKOMB
Kooperatif görevlileri; kooperatife
ait para ve para hükmündeki kâğıtları ve gizli de olsa bunlarla ilgili defter
ve belgeleri istenildiğinde müfettişlere, kooperatif kontrolörlerine ve üst
kuruluşların denetim görevlilerine göstermek, saymasına ve incelemesine
yardımda bulunmak, istenilen bilgileri gerçeğe uygun ve eksiksiz olarak vermek
ve doğru beyanda bulunmakla yükümlüdürler.
KANUN
HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI
Madde
84 – Bu anasözleşmede hüküm olmayan hallerde 1163 Sayılı Kooperatifler
Kanunu ile Türk Ticaret Kanununun anonim şirketlere ait hükümleri uygulanır.
İLK
YÖNETİM KURULU ÜYELERİ
Madde
85 – İlk genel kurul toplantısına kadar görev yapmak üzere, kurucu ortaklar
yönetim kurulu üyeliğine seçilmişlerdir.
1. .........................................................................................................
2.
.........................................................................................................
3.
.........................................................................................................
4.
.........................................................................................................
5.
..........................................................................................................
İLK
DENETİM KURULU ÜYELERİ
Madde
86 – İlk genel kurul toplantısına kadar görev yapmak üzere, aşağıdaki kimseler
denetim kurulu üyeliğine seçilmişlerdir.
1.
..........................................................................................................
2.
..........................................................................................................
KURUCULAR
Madde
87 – Aşağıda isimleri, tâbiiyetleri taahhüt ve tediye ettikleri
sermaye payları ile imzaları bulunan,
1. Kurucu ortaklar, bu anasözleşmenin
10 uncu maddesinde belirtilen ortaklık şartlarını taşıdıklarını,
2. İlk yönetim ve denetim kurulu
üyeleri, bu anasözleşmenin 43 ve 52’nci maddelerinde belirtilen seçilme
şartlarını taşıdıklarını, beyan ederler.
T.C.
SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI
Teşkilatlandırma
Genel Müdürlüğü