ESNAF VE SANATKÂRLAR KREDİ VE KEFALET KOOPERATİFLERİ BİRLİKLERİ ANASÖZLEŞMESİ
2011
ESNAF VE SANATKÂRLAR KREDİ VE KEFALET KOOPERATİFLERİ BİRLİKLERİ ANASÖZLEŞMESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
KURULUŞ, AMAÇ VE FAALİYET KONULARI
KURULUŞ, BİRLİĞİN ADI, MERKEZİ VE ÇALIŞMA BÖLGESİ
Madde 1 – Bu anasözleşmede
isimleri, merkezleri ve taahhüt ettikleri sermaye payları gösterilen S.S. Esnaf
ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri tarafından, 1163 sayılı
Kooperatifler Kanunu hükümlerine göre süresiz olarak değişir ortaklı, değişir
sermayeli, sınırlı sorumlu bir kooperatifler birliği kurulmuştur.
Birliğin adı Sınırlı Sorumlu
..................... Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri
Birliğidir.
Birliğin merkezi
....................... olup, çalışma bölgesi ................ sınırlarıdır.
AMAÇ VE FAALİYET KONULARI
Madde 2 – Birliğin amacı; ortak kooperatiflerin ortaklarının
mamullerini en iyi şartlarla değerlendirmelerine, kredi ihtiyaçlarının
karşılanmasına yardımcı olmak, çalışmalarını koordine etmek ve müşterek
menfaatlerini korumaktır.
Bu amaçla Birlik aşağıdaki
konularda faaliyet gösterir:
1- Bağlı kooperatiflerin
ortaklarının mamullerinin sergi ve fuarlarda tanıtılmasına ve daha iyi
şartlarla pazarlanmasına yardımcı olmak,
2- Ortaklarının hammadde, makine
ve alet, basılı evrak, defter ve kitap gibi ihtiyaçlarını Merkez Birliğinin de
yardımıyla tek elden ve ucuza temin etmek,
3- Ortaklarının kredi
ihtiyaçlarının karşılanmasında, bankalar ile diğer kurum ve kuruluşlarla olan
ilişkilerinin düzenlenmesinde ve sorunlarının çözümlenmesinde yardımcı olmak,
ilgili bankalarla gerekli iş birliğini sağlamak,
4- Ortaklarının faaliyetleri ile
ilgili her çeşit ekonomik teşkilatlanmaya öncülük etmek ve katılmak,
5- Bağlı kooperatif ortakları ve
memurlarının mesleki ve kültürel yönden eğitilmeleri amacıyla, bunlarla ilgili
burs teminine yardımcı olmak, gezi, müsamere, konferans ve açık oturum tertip
etmek,
6- Ortaklarının ihtiyaçlarını
karşılamak üzere, bölge ölçüsünde sağlık ve dinlenme tesisleri, bakım evleri ve
kreşler kurmak veya kurulmasına yardımcı olmak, bu amaçlarla fon oluşturmak,
7- Ortak kooperatifler bünyesinde
ve bu kooperatifler arasında çıkacak anlaşmazlıklara hakemlik etmek,
çözümlenemeyen konuları Merkez Birliğine bildirmek.
İKİNCİ BÖLÜM
SERMAYE VE PAYLAR
SERMAYE
Madde 3 – Birliğin sermayesi ortak kooperatiflerin taahhüt
ettikleri pay tutarlarının toplamından ibaret olup, değişkendir. Ancak
sermayenin en az haddi 35. 000.- TL dır.
Kuruluşta bu sermayenin tamamının
taahhüt edilmesi ve 1/ 4’ ünün peşin ödenmesi zorunludur.
Ayni sermaye konamaz.
PAYLAR
Madde 4 – Bir ortaklık payının değeri 100.-TL dır. Her ortağın en
az 50 pay taahhüt etmesi zorunludur. Ortak kooperatiflerin taahhüt ettikleri
pay bedelinin en az 1/4’ ü peşin, geri kalanı ise yönetim kurulunca
belirlenecek aylık eşit taksitler halinde ve en fazla 1 yıl içinde ödenir.
Ortakların payları 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 18 inci maddesine göre
düzenlenen ortaklık senedinde gösterilir.
Senetle temsil edilmeyen paylar 100.-
TL itibar olunur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ORTAKLIK İŞLEMLERİ
ORTAK SAYISI
Madde 5 – Birlik en az 7 Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet
Kooperatifinin bir araya gelmesiyle kurulur. Ortak sayısı sınırsızdır.
ORTAKLIK ŞARTLARI
Madde 6 – Birliğe ortak olabilmek için aşağıdaki nitelik ve şartlar
gereklidir:
1- Birliğin çalışma bölgesi
içinde bulunmak,
2- Başka bir Esnaf ve Sanatkârlar
Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birliğine ortak olmamak,
3- Genel kuruldan birliğe katılma
kararı almış olmak,
4- Bu anasözleşme hükümlerini
bütün hak ve yükümlülükleriyle birlikte kabul ettiğini Birlik Yönetim Kuruluna
yazılı olarak bildirmek ve taahhüt ettiği sermaye payının 1/ 4’ ünü peşin
ödemek.
ORTAKLIĞA KABUL
Madde 7 – Gerekli şartları kabul ederek Birliğe ortak olmak isteyen
kooperatifler yönetim kuruluna yazılı olarak başvururlar. Ortaklığa kabul bu
kurulun kararı ile gerçekleşir.
Yönetim Kurulu, ortaklar ile
ortak olmak için başvuranların 6’ncı maddede belirtilen nitelik ve şartları
taşıyıp taşımadıklarını araştırmak zorundadır.
ORTAKLIKTAN ÇIKMA
Madde 8 – Her ortak, genel kurullarında aldıkları karara dayanarak
hesap yılı sonunda bir ay önce Birlik yönetim kuruluna yazı ile başvurarak
ortaklıktan çıkabilir.
Ancak, ortaklıktan çıkma hakkı
Birliğe girişten itibaren üç yıldan önce kullanılamaz.
Bölgede coğrafi ve ulaşım
yönünden daha müsait bir Birliğin kurulması halinde, kooperatifin bağlı olduğu
Birliğin genel kurulundan karar ve Merkez Birliğinden uygun görüş alınması
şartıyla, kurulan Birliğe girmek üzere üç yıldan öncede ortaklıktan çıkılabilir.
ORTAKLIKTAN ÇIKARMA
Madde 9 – Bu anasözleşmenin 6’ncı maddesindeki şartları
kaybedenler, sermaye ve diğer ödeme yükümlülüklerini yerine getirmeyenler ile
Merkez Birliği Genel Kurulu
Kararlarına uymayanlar, yönetim
kurulu kararıyla ortaklıktan çıkılabilir.
ORTAKLIĞI SONA ERENLERLE HESAPLAŞMA
Madde 10 – Ortaklığı sona erenlerin sermaye ve diğer alacakları o
yılın bilançosuna göre hesaplanarak, bilanço tarihinden itibaren bir ay içinde
geri verilir.
Ayrılan ortaklar Birliğin yedek
akçeleri üzerinde bir hak iddia edemezler. Ortaklığı sona erenlerin alacak ve
diğer hakları bunları isteyebilecekleri günden itibaren beş yıl geçmekle zaman
aşımına uğrar.
ORTAKLIĞA TEKRAR GİRME
Madde 11 – Ortaklığı sona erenler ayrılma sebeplerinin ortadan kalkması
halinde, yeniden ortaklığa kabul edilebilir.
ORTAKLARIN ŞAHSİ SORUMLULUKLARI, EK ÖDEMELER VE ÜST KURULUŞ PAYLARI
Madde 12 – Her ortak, Birliğin borçlarına karşı, taahhüt ettiği pay
tutarının 10 katına kadar sorumludur.
Birliğe giren her ortak, girişinden
önce doğmuş olan Birlik borçlarından dolayı diğer ortaklar gibi sorumlu olur.
Bilanço açıklarını kapatmada
kullanılmak üzere, ortak kooperatiflerden ek ödeme istenebilir. Ek ödemelere
Birlik genel kurulunca karar verilir.
Ortak kooperatiflerce yıllık
gayri safi gelirinin % 1’i ile % 3’ü arasında Birlik genel kurulunca belirlenen
oran üzerinden üst kuruluş payları ödenir. Ödenecek bu miktar;
bu konuda belirleme yapılan
Birlik genel kurul toplantısını izleyen yıldan başlamak üzere, kooperatif genel
kurul toplantısını müteakip bir ay içinde Birliğin hesabına devredilir.
Zamanında ödenmeyen paylar için genel kurulca belirlenecek oranda gecikme faizi
tahakkuk ettirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
BİRLİĞİN ORGANLARI
BİRLİĞİN ORGANLARI
Madde 13 – Birliğin organları şunlardır;
1- Genel Kurul,
2- Yönetim Kurulu,
3- Denetim Kurulu.
GENEL KURUL
Madde 14 – Birliğin en yetkili organı ortak kooperatiflerin
temsilcilerinden oluşan genel kuruldur.
Temsilciler, ortak
kooperatiflerin genel kurullarınca yönetim kurulu üyeleri, kooperatif ortağı
olan denetim kurulu üyeleri veya diğer ortaklar arasından seçilir.
Ortak sayısı, 1- 100 olan
kooperatifler için 1, 101- 500 olan kooperatifler için 2, 501- 1500 olan
kooperatifler için 3, 1501- 2000 olan kooperatifler için 4 ve 2000’den fazla
olan kooperatifler için 5 temsilci yedekleri ile birlikte en az bir en çok dört
yıl için seçilir.
Temsilci sayısının tespitinde,
kooperatifin son genel kuruluna ait ortaklar cetvelindeki ortak sayısı esas
alınır.
Birlik temsilciliğine
seçileceklerin, bu anasözleşmenin 22’nci maddesinde belirtilen Birlik yönetim
kurulu üyelerinde aranacak şartları (22/5’inci bentte sayılan hariç) taşımaları
zorunludur.
Genel kurulda her temsilcinin bir
oy hakkı vardır. Asıl temsilcinin, temsilcilikten ayrılması veya özürü halinde
yedek temsilcinin ismi, kooperatif yönetim kurulunca Birliğe bildirilir. Yıllık
genel kurul toplantısını anasözleşmesinde kendisine tanınan süre içinde
yapmamış olan kooperatifler, Birlik genel kurul toplantısına katılamazlar.
GENEL KURULUN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 15 – Genel kurulun görev ve yetkileri şunlardır;
1- Bilanço, bilanço hesaplarının
dökümü, gelir-gider farkı hesapları ile Yönetim Kurulu ve Denetçiler tarafından
verilen raporları inceleyerek kabul veya reddetmek,
2- Yönetim kurulu üyeleri ile
denetim kurulu üyelerini seçmek, ibra etmek veya sorumluluklarına karar vermek,
gerektiğinde bunları azletmek,
3- Yönetim ve denetim kurulu
üyelerine verilecek aylık ücret, huzur hakkı ve yolluk miktarı ile bütçeyi
görüşerek karara bağlamak,
4- Yönetim kurulu tarafından
verilen ortaklıktan çıkarma kararlarına yapılan itirazları inceleyip karara
bağlamak,
5- Kanun, anasözleşme ve iyi
niyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim
kurulu kararlarının iptal edilip edilmeyeceği konusunda karar vermek,
6- Anasözleşmede yapılması
öngörülen değişiklikler hakkında karar vermek,
7- Kooperatifler Merkez Birliğine
girme kararı vermek,
8- Bilanço açıklarını ve ek
ödemeleri tespit etmek ve kooperatiflerden alınmasına karar vermek,
9- Birliğin dağılması hakkında
karar vermek, tasfiye kurulunu seçmek.
Genel kurul yukarıdaki görev ve
yetkilerini devir ve terk edemeyeceği gibi Birliğin amaçları ile ilgili her
türlü işler hakkında da karar verebilir.
TOPLANTI ŞEKİLLERİ, ZAMANI VE YERİ
Madde 16 – Olağan genel kurul toplantısı, her yılın Mayıs ayı
sonuna kadar yapılır. Genel Kurul, Birlik işlerinin ve anasözleşme hükümlerinin
gerektirdiği durum ve zamanlarda da olağanüstü olarak toplanır. Toplantı Birlik
merkezinin bulunduğu yerde veya ortak kooperatiflerin, faaliyet sahası içinde
yapılabilir.
ÇAĞRIYA YETKİLİ OLANLAR
Madde 17 – Genel kurul, yönetim kurulunca toplantıya çağrılır.
Gerekli durumlarda denetçiler, Merkez Birliği ve Tasfiye kurulu, genel kurulu
toplantıya çağırmaya yetkilidir. Genel kurul, yukarıdaki şekilde toplanamadığı
takdirde Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca toplantıya çağrılabilir.
Ayrıca ( 4 ) ortaktan az olmamak
şartıyla toplam ortak sayısının 1/ 10’ unun isteği durumunda genel kurul 10 gün
içinde yönetim kurulu tarafından toplantıya çağrılır.
Bu başvurunun istek sahibi
ortaklar tarafından birlikte ve noter aracılığı ile yapılması gerekir.
Yönetim kurulunca bu isteğin
zamanında yerine getirilmemesi ve sırasıyla denetçilere, Merkez Birliğine ve
Bakanlığa aynı şekilde yapılan başvurulardan da sonuç alınamaması durumunda
istekliler, mahalli mahkemeye başvurarak genel kurulu toplantıya çağırma izni
alabilirler.
ÇAĞRININ ŞEKLİ, BAKANLIĞA MÜRACAAT VE ORTAKLAR CETVELİ
Madde 18 – Olağan ve olağanüstü toplantılara çağrı; adi mektupla
ayrıca gerektiğinde gazete ile, gazete olmayan yerlerde mahalli örf ve adete
göre ilan yoluyla yapılır. Çağrının sadece yazılı olarak imza karşılığında
yapılması da mümkündür.
Çağrının toplantı gününden en az
25 gün önce ve en çok iki ay içinde yapılması, toplantının gün ve saati ile
yerinin ve gündem maddelerinin bildirilmesi zorunludur.
Çağrıda birinci toplantıda
çoğunluk sağlanamadığı takdirde yapılacak olan sonraki toplantıların tarihi,
saati ve yeri açıklanarak yeni bir bildirime gerek kalmaksızın bir defada
ortaklara duyuru yapılabilir. Toplantılar arasında, en az 7 ve en fazla 30 gün süre
bulunması gerekir.
Sürelerin hesabında duyuru ve
toplantı günleri hesaba katılmaz.
Anasözleşmenin değiştirilmesi söz
konusu ise, yapılacak duyuruda değiştirilecek maddelerin numaralarının
yazılması ile yetinilir.
Genel kurul tarihi ile yeri ve
gündemi, toplantıdan en az 15 gün önce, Ankara’da Sanayi ve Ticaret Bakanlığına
(Teşkilatlandırma Genel Müdürlüğü), diğer illerde ise kooperatif merkezinin
bulunduğu yerdeki Valiliğe (İl Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü) yazılı olarak
bildirilir. Bu bildirme Bakanlıkça tespit edilen miktardaki temsilci ücretinin ilgili
maliye veznesine yatırıldığını gösteren belge eklenerek toplantıda temsilci bulundurulması
talep edilir.
Bütün temsilcilerin hazır
bulunması ve bir itirazın olmaması halinde 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun
47’nci maddesi hükmüne göre işlem yapılır.
Yönetim kurulu her genel kurul
toplantısından önce ortak kooperatifler ile temsilcilerinin isim ve adreslerini
ve imzalanacak yerleri gösterir bir cetvel hazırlamakla yükümlüdür.
Bu cetvel toplantıya katılanlarla
genel kurul başkanı ve Bakanlık temsilcisi tarafından isim açılarak imzalanır.
GÜNDEM, BAŞKANLIK DİVANI VE NİSAP
Madde 19 – Gündem çağrının amacına göre tayin ve tespit olunur.
Dörtten az olmamak üzere
ortakların en az 1/ 10’u tarafından genel kurul toplantı tarihinden en az 20
gün önce müştereken ve noter tebligatı ile bildirilecek hususların gündeme
konulması zorunludur.
Gündemde olmayan konular
görüşülemez. Ancak Birliğe ortak kooperatiflerin en az 1/10’unun
temsilcilerinin gündem maddelerinin görüşülmesine geçilmeden önce, yazılı
teklifte bulunmaları halinde hesap tetkik komisyonunun seçilmesi, bilanço incelemesinin
ve ibranın geriye bırakılması, çıkan veya çıkarılan ortak kooperatifler hakkında
karar alınması, genel kurulun yeni bir toplantıya çağrılması ve Kanun, anasözleşme
ve iyi niyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen
yönetim kurulu kararlarının iptali, yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin
azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi ile ilgili hususlar, genel kurula
katılanların yarıdan fazlasının kabulü ile gündeme alınır.
Genel kurulun toplanabilmesi ve
gündemdeki konuları görüşebilmesi için, Birliğe kayıtlı kooperatiflerden genel
kurula katılma hakkına sahip olanların yarıdan fazlasının en az bir
temsilcisinin toplantıda hazır bulunması gerekir. İlk toplantıda bu nisap
sağlanamadığı takdirde, ikinci toplantıda nisap aranmaz.
Genel kurulda kararlar, ortaklar
cetvelinde imzası bulunan temsilcilerin yarıdan fazlasının oyu ile alınır.
Ancak, seçimlerde en çok oy alan adaylar seçilmiş sayılır.
( 1163 sayılı Kooperatifler
Kanununun 51/2 ve 52/1 maddeleri hükümleri saklıdır. )
Genel kurul toplantısı, Bakanlık
temsilcisi bulundurulması hususunda gerekli işlemlerin yapıldığının tespiti ve
toplantı nisabının sağlanması üzerine ve çağrıyı yapan organca yetkili kılınan
kimseler tarafından açılır. Daha sonra, bir genel kurul başkanı ile
kararlaştırılacak sayıda sekreter üye ve gerektiğinde oy toplayıcı üye seçilir.
Genel kurul başkanı ve
üyelerinin, bağlı kooperatiflerin ortakları veya üst kuruluş temsilcileri
arasından seçilmesi şarttır.
Genel kurulda tüm kararlar ve
seçimler için açık oylama yapılır. Ancak hazır bulunanların çoğunluk kararıyla
gizli oya başvurulur.
Genel kurulda görüşülerek karara
bağlanan konular için Bakanlık temsilcisi ile genel kurul başkanı ve üyeleri
tarafından bir tutanak düzenlenerek birlikte imzalanır.
BAKANLIK İLE MERKEZ BİRLİĞİNE GÖNDERİLECEK BELGELER
Madde 20 – Toplantı gününden itibaren en geç bir ay içinde, yönetim
ve denetim kurulları raporları ile bilanço ve gelir – gider cetvelleri, genel
kurul toplantı tutanağı ile ortaklar cetvelinin ve istenebilecek diğer
belgelerin onaylı bir örneği, Birliğin ticaret siciline tescil edildiği yerdeki
İl Sanayi ve Ticaret Müdürlüğüne tevdi edilir.
Ayrıca bu belgelerin bir nüshası,
Merkez Birliğine gönderilir.
YÖNETİM KURULU
SEÇİMİ VE SÜRESİ
Madde 21 – Yönetim kurulu, kooperatif temsilcileri arasından en az
bir, en çok dört yıl için genel kurulca seçilir ve en az yedi, en çok onbir
üyeden oluşur. Görev süresi ve üye sayısı genel kurulca kararlaştırılır. Genel
kurulca bir süre belirlenmemiş ise bir yıl için seçilmiş sayılır. Yönetim
kuruluna seçilecek üyelerin aynı kooperatifin temsilcilerinden olmaması
şarttır.
Ortaklık veya temsilcilik
sıfatları sona erenlerin üyelikleri de sona erer ve yerlerine en çok oy almış
olan yedekleri çağrılır.
Süresi sona eren üyeler yeniden
seçilebilir. Genel kurul lüzum görürse yönetim kurulu üyelerini her zaman
değiştirebilir.
SEÇİLME ŞARTLARI
Madde 22 – Yönetim kurulu üyelerinde aşağıdaki şartlar aranır:
1- Türk vatandaşı olmak ve medeni
hakları kullanma ehliyetine sahip bulunmak,
2- Birliğe ortak kooperatiflerden
birinin temsilcisi olmak,
3- Başka bir Esnaf ve Sanatkârlar
Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birliğinde yönetim kurulu üyesi olmamak,
4- Aynı zamanda Birliğin denetim
kurulu üyesi olmamak,
5- Birliğin denetim kurulu
üyeleriyle üçüncü derece dahil akraba olmamak veya aralarında iş ortaklığı
bulunmamak,
6- Devletin güvenliğine karşı
suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya
karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp,
rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli
iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan
malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından ya da 1163 sayılı
Kooperatifler Kanunu hükümlerine göre mahkum olmamak.
Seçilme şartları denetim kurulu
tarafından araştırılır. Bu şartları taşımadıkları halde seçilenler ile sonradan
kaybedenlerin görevlerine yönetim kurulunca son verilir.
Haklarında yukarıdaki suçlarla
ilgili olarak kamu davası açılmış olanların görevleri ilk genel kurul
toplantısına kadar devam etmekle beraber, yönetim kurulunca bu durumdaki
üyelerin genel kurulca azli veya göreve devamı hakkında karar almak üzere,
yapılacak ilk genel kurul gündemine madde konulur.
GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 23 – Yönetim kurulu, Kanun ve anasözleşme hükümleri içinde
Birliğin faaliyetini yöneten ve onu temsil eden icra organıdır.
Yönetim Kurulunun başlıca görev
ve yetkileri şunlardır:
1- Yıllık bilanço ile gelir –
gider hesabının ve tahmini bütçenin hazırlanmasını sağlamak,
2- Ortak kooperatifler ile ortak
olmak için başvuranların anasözleşmede belirtilen şartları taşıyıp
taşımadıklarını araştırmak,
3- Bakanlıkça istenecek her türlü
evrak ve vesaiki ibraz etmek, bilgi vermek ve denetim için gönderilen yetkili
elemanlara gerekli kolaylığı göstermek,
4- Birliği resmi dairelerde,
mahkemelerde ve üçüncü şahıslara karşı temsil etmek,
5- Dava açmak, sulh olmak veya
davadan vazgeçmek,
6- 1163 sayılı Kanunun 42/6’ncı
maddesi hükmü gereği genel kurulda karar almak şartı ile birliğe taşınmaz mal
almak ve satmak, rehine koymak veya mülkiyetlerini aktarmak,
7- Doğacak sorumluluk yönetim
kuruluna ait olmak üzere, bir veya birkaç kişiyi Birliği ilzam edecek
tasarrufta bulunmaya veya muayyen işlerde Birliği temsil etmeye yetkili kılmak
ve Birlik personelini atamak,
8- Defter, hesap ve kayıtların
mevzuat dairesinde doğru olarak tutulmasını sağlamak,
9- Birliğin amaçlarına ve
ortakların menfaatlerine uygun olarak, birlik işlerini yürütmek ve gerekli
kararları almak.
GÖREV BÖLÜMÜ ,TOPLANTILAR VE BİRLİĞİN TEMSİLİ
Madde 24 – Yönetim kurulu, seçimi takiben yapacağı ilk toplantıda
üyelerinden birini başkan, iki de başkan vekili seçerek görev bölümü yapar.
Yönetim kurulu, başkanın bulunmadığı
zamanlarda başkanın yetkili kılacağı vekillerinden birinin çağrısı ile
toplanır. Toplantı en az iki ayda bir defa ve en az yarıdan fazla üyenin
katılması ile yapılır. Kararlar toplantıda bulunanların çoğunluğu ile verilir.
Oyların eşitliği halinde keyfiyet gelecek toplantıya bırakılır. Onda da eşitlik
halinde söz konusu teklif reddedilmiş sayılır.
Toplantıda bulunmayan üyeleri
temsilen oy kullanılamaz. Üyeler, şahsi işlerini ilgilendiren hususların
görüşülmesi sırasında toplantıya katılamazlar.
Özürsüz olarak üst üste üç
toplantıda hazır bulunmayan üye çekilmiş sayılır.
Toplantılar Birlik Merkezinde
veya birliğe ortak herhangi bir kooperatifin çalışma bölgesinde yapılabilir.
Alınan kararlar tarih ve numara
sırasıyla yönetim kurulu karar defterine işlenir.
Üyelerin isimleri kararın baş
tarafına yazılır ve alt tarafı toplantıya katılanlarca isim yazılarak
imzalanır. Verilen karara karşı olanlarla çekimser kalan üyeler, karşı olma veya
çekimser kalma sebeplerini kararın altına yazarak imzalarlar.
Birliği dışarıya karşı yönetim
kurulu temsil eder. Yönetim kurulu temsil yetkisini kısmen veya tamamen başkana
ve başkanın bulunmadığı hallerde başkan vekillerinden birine devredebilir.
Üyelerden biri veya birkaçı birliği temsil etmek üzere murahhas üye seçilebilir.
Birlik adına düzenlenecek evrakın
muteber olması veya birliğin ilzamı için birlik unvanı altında başkan veya
vekillerinden biri ile birlikte murahhas üye veya müdür ya da bir yönetim
kurulu üyesine ait en az iki imza gereklidir.
Yönetim kurulu, birliği temsil ve
birlik adına imza atmaya yetkili şahısları kararla tespit eder ve bu kararın
noterlikçe onaylanmış bir sureti, imzalarla birlikte tescil etmek üzere Ticaret
Sicil Memurluğuna verilir.
YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÜCRETLERİ
Madde 25 – Yönetim kurulu başkan, başkan vekili ve üyeleri ile
murahhas üyelere bu sıfatla yapacakları hizmet için aylık ücret veya
katılacakları her toplantı için bir huzur hakkı ve yapacakları görev
seyahatleri için yolluk ödenir.
Yönetim kurulu üyelerine, genel
kurulca kararlaştırılan yukarıdaki nev’i ve miktarların dışında hiçbir ödeme
yapılamaz.
DENETİM KURULU
SEÇİMİ VE ÜYELİK ŞARTLARI
Madde 26 – Birliğin işlem ve hesaplarını genel kurul adına
denetlemek üzere temsilciler arasından veya dışarıdan genel kurulca en az bir
yıl için, üç denetim kurulu üyesi ile bir o kadar da yedeği seçilir. Genel
kurulca süre tespit edilmemiş ise bir yıl için seçilmiş sayılır.
Denetim kurulu, üyelerinden
birini başkan olarak seçer.
Denetim kurulu üyelerine
verilecek ücretler, bütçeye konulmak sureti ile genel kurulca tespit olunur.
GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 27 – Denetim kurulu üyeleri, kendilerine Kanun ve anasözleşme
ile verilen görev ve yetkileri yerine getirmekle yükümlü olup, aksine
hareketlerden sorumludurlar.
BEŞİNCİ BÖLÜM
BÜTÇE, BİLANÇO VE GELİR- GİDER FARKI
BÜTÇE VE BİLANÇO
Madde 28 – Yönetim kurulu elde edilecek gelirler ile yapılacak
harcamaları tespit ederek bir yıllık gelir - gider bütçesini düzenler.
Birliğin gelir ve giderleri
noterlikçe onaylı defterlere yazıldıktan sonra her ay mizan ve 31 Aralık
tarihine göre yıllık bilanço düzenlenir.
Bütçe ve bilanço denetim kurulu
üyeleri ile genel kurula sunulur.
Bakanlık ve Merkez Birliğince
muhasebe ve bilanço örnekleri tespit edildiği takdirde Birlik hesapları ve
bilançosu bu örneklere göre düzenlenir.
Birliğin gelirleri; tesis,
işletme ve iştirak, menkul ve gayrimenkul gelir ve iratlarından, ortak
kooperatiflerin katılım payları ile diğer faaliyet gelirleri ve banka faizlerinden
oluşur.
GELİR – GİDER FARKI VE DAĞITIMI
Madde 29 – Gelir - gider farkı, genel kurulca onaylanan yıllık
bilançoya göre tespit edilir.
Gelir gider müspet farkının;
% 10’u Kanuni yedek akçe,
% 10’u Fevkalade yedek akçe,
% 60’ı Geliştirme fonu,
% 20’si Sosyal yardım fonu,
olarak ayrılır.
Geliştirme Fonu, genel kurulca
alınacak karara göre Birliğin gelişmesine yarayacak işlerde kullanılır.
Sosyal Yardım Fonu, genel kurulca
alınacak karara göre, bağlı kooperatif ortaklarının ve çalışanlarının
ihtiyaçlarını karşılamak üzere sağlık ve dinlenme tesisleri, bakımevleri ve
kreşler kurmak veya kurulmasına yardımcı olmak amacıyla kullanılır.
Bu fona; bağlı kooperatif,
kooperatif ortakları, diğer müessese ve vatandaşlardan da yardım alınabilir.
Fonun çalışma esasları bir yönetmelikle düzenlenir.
Yedek akçeler ortaklara
dağıtılamaz.
Sermaye üzerinden kazanç
dağıtılamaz.
Yönetim ve denetim kurulu
üyelerine kazanç üzerinden pay verilemez.
Birlik yalnız ortaklarıyla iş
yapar.
ALTINCI BÖLÜM
DAĞILMA VE TASFİYE
DAĞILMA SEBEPLERİ
Madde 30 – Birlik;
1- Ortak sayısının 7’ den aşağı
düşmesi üzerine,
2- Genel kurul kararıyla,
3- İflasın açılmasıyla,
4-Kanunlarda öngörülen diğer
hallerde, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının mahkemeden alacağı karar üzerine,
5- Diğer bir birlikle birleşmesi
veya devralınması suretiyle,
6- Üç yıl olağan genel kurul
toplantısını yapmaması halinde,
7- Amacına ulaşma imkanının
kalmadığının Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca tespiti halinde mahkemeden alacağı
kararla dağılır.
TASFİYE KURULU VE TASFİYENİN YÜRÜTÜLMESİ
Madde 31 – Tasfiye Kurulu genel kurul tarafından seçilecek en az üç
kişiden oluşur. Genel kurul veya mahkeme tarafından tasfiye kurulu seçilmezse,
tasfiye işlerini yönetim kurulu yürütür. Tasfiye Kurulu genel kurulca her zaman
azledilebilir.
Tasfiye Kurulu, tasfiye işlerinin
bir an önce bitirilmesi için çalışmakla yükümlü olup yasalarda öngörülen
tasfiye, tescil ve ilan işlemlerini yürütür.
Tasfiye süresince Birliğin
unvanı, “Tasfiye Halinde” ibaresi eklenerek kullanılır.
Tasfiye Kurulu üyelerine
kendilerini seçen merci tarafından saptanacak miktarda ücret ödenir.
YEDİNCİ BÖLÜM
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
BAKANLIK İLE DİĞER KURUM VE KURULUŞLARIN DENETİMİ
Madde 32 – Birlik, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının denetimine
tabidir.
Bakanlık; Merkez Birliğini,
ilgili müesseseleri ve bağımsız denetim kuruluşlarını Birliği denetlemekle
görevlendirebilir.
Birlik görevlileri; birliğe ait
mal, para ve para hükmündeki kağıtları ve gizli de olsa bunlarla ilgili defter
ve belgeleri istenildiğinde müfettişlere, kooperatif kontrolörlerine ve Merkez
Birliğinin denetim görevlilerine göstermek, saymasına ve incelemesine yardımda
bulunmak, istenilen bilgileri gerçeğe uygun ve eksiksiz olarak vermek ve doğru
beyanda bulunmakla yükümlüdürler. Birliğe katılmayan ve çıkan kooperatifler Birlikçe
Maliye Bakanlığına bildirilir.
KANUN HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI
Madde 33 – Bu anasözleşmede hüküm olmayan hallerde 1163 sayılı
Kooperatifler Kanunu ile anılan Kanunun 98 inci maddesi delaletiyle, Türk
Ticaret Kanununun anonim şirketlere ait hükümleri uygulanır.
BİRLİĞİN YÖNETİM VE DENETİM KURULLARI
Madde 34 – Birliğin yönetim ve denetim kurulları aşağıda
gösterilmiştir.
BİRLİĞİN MEVCUT YÖNETİM KURULU
ÜYELERİ
BİRLİĞİN MEVCUT DENETİM KURULU
ÜYELERİ
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)
1)
2)
3)
Sıra
No
Temsil Ettiği Kooperatifin
Unvanı ve Merkezi
Üyenin Adı
ve Soyadı
İmzası
Sıra
No
Temsil Ettiği Kooperatifin
Unvanı ve Merkezi
Üyenin Adı
ve Soyadı
İmzası